Απάντηση σε ερώτηση βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ, μεταξύ των οποίων και ο Στάθης Γιαννκίδης, για τη συμμετοχή της Ελλάδας στο επιχειρησιακό σχέδιο της ΕΕ για τη διάλυση των δικτύων παράνομης διακίνησης μεταναστών στην Κεντρική Μεσόγειοα, έδωσε στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου ο Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς. Η ερώτηση απευθυνόταν στα Υπουργεία Εξωτερικών και Άμυνας.

1.Η επιχείρηση «ΕUNAVFOR Med» εδράζεται στα Συμπεράσματα του έκτακτου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 23πς Απριλίου 2015, όπου Αρχηγοί Κρατών και Κυβερνήσεων εξέφρασαν τη δυσαρέσκειά τους για την κατάσταση στη Μεσόγειο, σε συνέχεια του ναυαγίου της 19πς Απριλίου στη Λαμπεντούζα με πάνω από 700 νεκρούς και συμφώνησαν να κινητοποιήσουν όλα τα διαθέσιμα μέσα για την αποφυγή περαιτέρω απωλειών ανθρώπινων ζωών.

2.Σε αυτό το πλαίσιο αναπτύχθηκε η αυτοδύναμη Επιχείρηση της ΕΕ «ΕUNAVFOR Μed» – εντός της Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας της ΕΕ (ΚΠΑΑ) – με στόχο την καταπολέμηση δικτύων παράνομης διακίνησης ανθρώπων στη νότια-κεντρική Mεσόγειο, ως συστατικό μέρος μίας ευρύτερης πολιτικής της ΕΕ που αποσκοπεί στην αντιμετώπιση των μεταναστευτικών ροών που διέρχονται μέσω της Μεσογείου (συμπεριλαμβανομένης και της ανατολικής Μεσογείου) και η οποία προωθείται, πρωτίστως, μέσω του συνόλου των διαθέσιμων εργαλείων της ΕΕ, όπως αυτά σκιαγραφούνται στη γνωστή «Ατζέντα για τη Μετανάστευση».

3.Η ελληνική πλευρά συμμετέχοντας ενεργά και συντονισμένα στην επεξεργασία των επιχειρησιακών εγγράφων της επιχείρησης ΕUNAVFOR Μed) πέτυχε, παρά το εξαιρετικά σύντομο χρονικό διάστημα, την ενσωμάτωση βασικών αρχών αιρεσιμότητας που είχε θέσει εξαρχής, όπως την αποφυγή ενεργειών που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε «κρατικοποίηση της δράσης της ΕΕ στη Μεσόγειο και του μεταναστευτικού ζητήματος εν γένει. Παράλληλα, διασφαλίσθηκε ως υποχρεωτική προϋπόθεση η ύπαρξη διεθνούς ισχυρής νομιμοποιητικής βάσης, βασιζόμενης σε Απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας ΗΕ υπό το Κεφάλαιο VII και στη συναίνεση των Λιβυκών Αρχών, προ λήψης οιαδήποτε απόφασης των κρατών-μελών περί μετάβασης στην καθ’ εαυτήν φάση της στοχευμένης εξάρθρωσης των δικτύων παράνομης διακίνησης ανθρώπων, η οποία δύναται να εξικνείται, εάν παραστεί ανάγκη, μέχρι την εξουδετέρωση συγκεκριμένων ναυπηγημάτων και άλλων μέσων.

4. Στο ίδιο πλαίσιο, όπως εμφαίνεται από τις Αποφάσεις σύστασης και έναρξης της EUNAVFOR Μed, εξασφαλίσθηκε η σπονδυλωτή διάρθρωση της Επιχείρησης – μέσω των τεσσάρων τμηματικών και σαφώς καθορισμένων φάσεών της – με τα κράτη-μέλη να διατηρούν πλήρως τον πολιτικό έλεγχο μετάβασης από τη μία φάση της επιχείρησης στην άλλη, κατόπιν ομόφωνης απόφασης του Συμβουλίου και αφού θα έχει προηγηθεί, κάθε φορά, αξιολόγηση των αποτελεσμάτων και της εν γένει κατάστασης. Επί του παρόντος διεξάγεται η «Φάση 1» της Επιχείρησης η οποία αφορά στη συλλογή/ανάλυση πληροφοριών, περιπολίες και αξιολόγηση της κατάστασης, συμπεριλαμβανομένης της ανταλλαγής πληροφοριών με άλλους εμπλεκόμενους φορείς (λ.χ. Frontex) στα διεθνή ύδατα.