Εχουν γραφτεί τόμοι για τον Θόδωρο Αγγελόπουλο. Το όνομα του υπάρχει παντού, σε όλον τον κόσμο. Ολοι τον υποδέχθηκαν ως ένα μεγάλο δημιουργό, τον τοποθετούσαν δίπλα στα μεγαλύτερα ονόματα του κινηματογράφου. Μόνο στην Ελλάδα τον πολέμησαν. Το κράτος-όταν δεν δέχθηκε να εκπροσωπήσει ο Θίασος την επίσημη Ελλάδα στις Κάννες-,ή όταν ο σκοταδισμός της εκκλησίας υποκριτικά, άθλια και -όπως πάντα- παίρνοντας το προσωπείο του “πατριωτισμού” και βγαίνοντας μπροστά για να χτυπήσει κάθε τι που προσπαθεί να θέσει σε νέα βάση το θέμα του “ξένου”, του “άλλου” , της διαφορετικότητας. Αλλά και το σινάφι εκείνο των τρωκτικών της δημοσιογραφίας και της δήθεν κινηματογραφίας. “Ο πιο κοντός΄Ελληνας σκηνοθέτης”…έτσι τον βάφτισε ένας από τους συζύγους της Δαμανάκη, που παριστάνει επί χρόνια τον κριτικό κινηματογράφου.
Οταν το 1975  ο γαμπρός μου , μου έλεγε ” ότι πέρασε από δω ένας σκηνοθέτης και μου ζήτησε να παίζω ένα μικρό ρόλο κομπάρσου σε μια ταινία  που γυρίζει εδώ” έμεινα με ανοιχτό το στόμα. Το εδώ ήταν η Ξάνθη, στην οποία γυρίσθηκαν οι δυο σκηνές του Θίασου, ειδικά εκείνη στο ανοιχτό τότε παζάρι μας, όπου δύο στρατιωτικοί-ένας λοχίας και ένας αξιωματικός-κόβουν βόλτα μπροστά σε παρατεταγμένους αντάρτες, πριν από την εκτέλεση τους. Θα ήταν ο αξιωματικός. Δυστυχώς δεν δέχθηκε. Ο λοχίας όμως ήταν ένας συμμαθητής μας, ο Κυριάκος Καραγιαννίδης, που πέρασε έτσι στην αιωνιότητα!

Το 1977 γιορτάζαμε τα 25 χρόνια της Φ.Ε.Ξ. (Φιλοπρόοδη Ενωση Ξάνθης). Του τηλεφώνησα. “Θόδωρε μπορείς να έλθεις στην Ξάνθη για την γιορτή μας” “Πολύ ευχαρίστως. Πότε είναι”; Του είπα. “Λυπάμαι” μου λέει “εκείνες τις μέρες πάω στην Ολλανδία για να ψηφιοποιήσω τις ταινίες μου, γιατί δεν έχω εμπιστοσύνη στην φύλαξη τους”. Ετσι δεν μπόρεσε να έλθει.

Μετά την συγκλονιστική “Αναπαράσταση” και τον παγκόσμιο-στην ελληνικότητα του-“Θίασο”-με συγκίνησε αφάνταστα η μορφή του Κατράκη-μικροπωλητή μέσα στον καθρέπτη του καφενείου στο “ταξίδι στα Κύθηρα”. Ή φράση της γυναίκας του , που τον υποδέχεται μετά από τόσα χρόνια στο κατώφλι του σπιτιού τους και το πρώτο πράγμα που τον ρωτάει είναι: “Εφαγες”;

Τις ταινίες του τις ξαναβλέπω συχνά. Τον “Μελισσοκόμο” με την μοναξιά και την αγωνία του ήρωα της, τον”Μεγαλέξανδρο” με του λαϊκού ήρωα που μετατρέπεται σε δικτάτορα και στρέφεται ενάντια στους πρώην συντρόφους του, το αριστούργημα του “Ταξίδι στα Κύθηρα”, στην αέναη αναζήτηση της ουτοπίας, των ανεκπλήρωτων ονείρων, τον μικροαστικό κομφορμισμό της αριστεράς, την παγερή αδιαφορία του κράτους.

Οι υπόλοιπες ταινίες , “Κυνηγοί” (το φάντασμα που κυνηγούσε την νικήτρια αστική τάξη), ενώ βέβαια είχε προηγηθεί η απόλυτα πολιτική του ταινία “Μέρες του 36”, στην οποία αναφέρεται στην προετοιμασία της φιλοφασιστικής κυβέρνησης Μεταξά, το “Τοπίο στην ομίχλη”, η αναζήτηση του Πατέρα, η χαμένη άνοιξη ενός κόσμου που με αγωνία αλλά και χωρίς ελπίδες την έψαχνε ακόμη.

Και οι υπόλοιπες ταινίες του κινήθηκαν σ αυτό το μοτίβο της αναζήτησης, της ελληνικότητας, της χαμένης ελπίδας της αριστεράς, της κατανόησης του “άλλου”, του ποιος είναι ξένος και ποιος όχι, με αυτήν τη ματιά του την νοσταλγική, που συνεχώς έφερνε μνήμες από το προσωπικό του παρελθόν και τις ενέτασσε στο γενικότερο πλαίσιο,όπου το συναίσθημα έδενε με την ψυχρή ιστορική ματιά.

Μας λείπεις Θόδωρε και θα μας λείπεις για πολύ καιρό ακόμη. Πρέπει όλοι να σε γνωρίσουν, να καταλάβουν-ειδικά τώρα που πολλά απ αυτά που είχες δει μέσα στις ταινίες σου, συμβαίνουν ήδη-να νιώσουν την αξία και την μεγαλοσύνη σου. Ακόμη και ο τρόπος που έφυγες από την ζωή, σαν σκηνοθετημένος από σένα έμοιαζε. Τραγικός , επάνω στην  δημιουργία, όταν έστηνες ακόμη ένα από τα υπέροχα πλάνα σου.

Θα υπάρχουν πάντοτε άνθρωποι που όχι μόνο θα σε θαυμάζουν , αλλά και θα σε αγαπούν.

Σ.Σαρακενίδης