Ο “Νοέμβριος” του Γιώργου Σκαμπαρδώνη παρουσιάστηκε στην Ξάνθη

1 Δεκεμβρίου 201411:02

Tο νέο του βιβλίο Γιώργου Σκαμπαρδώνη “Νοέμβριος” παρουσιάστηκε τη Παρασκευή 28 Νοεμβρίου και ώρα 20:00 στο χώρο του βιβλιοπωλείου ΔΥΟ σε μια συνάντηση με το συγγραφέα. Για το βιβλίο μίλησαν οι ξανθιώτες δημοσιογράφοι Σαμή Καραμπουγιούκογλου και Στέφανος Τσιτσόπουλος.

IMG_2119Η Ξάνθη είναι παρούσα στο βιβλίο με δύο διηγήματα για την πόλη του Μάνου Χατζιδάκι, αλλά όπως πάντα κυριαρχεί η αγαπημένη Θεσσαλονίκη του συγγραφέα στις 33 ιστορίες που περιγράφει στο “Νοέμβριο”

Εξηγώντας τον τίτλο τού νέου βιβλίου του, ο Γιώργος Σκαμπαρδώνης δηλώνει: «Από άποψη ηλικίας είμαι λίγο πριν τον Δεκέμβριο. Αλλά “Νοέμβριος” είναι και μια αίσθηση, τωρινά και παλαιά ρίγη, αναστοχασμός, εγκλεισμός, καταβύθιση. Η ψυχή μου είχε γίνει κουβάρι κι ήθελα να λυτρωθώ. Να μιλήσω τραυλά, αποσπασματικά, σταυρωτά, για τους μεγάλους δασκάλους, τον Μανουήλ Πανσέληνο, τον Νίκο Γαβριήλ Πεντζίκη, τον Τάκη Κανελλόπουλο και άλλους. Για εκείνους που μ’ έμαθαν γράμματα στο δημοτικό. Για τους χριστιανούς και τους εβραίους, για τα επιφανή καταστήματα της μνήμης, όπως το βιβλιοπωλείο Μόλχο και το Ντορέ. Για τα μυθικά φαρμακεία της Θεσσαλονίκης. Για τη γυναίκα και το αίνιγμά της. Να υμνήσω δουλοπρεπώς τα σκυλιά, τους σκαντζόχοιρους, τα τρυγόνια κι άλλα ζώα που σέβομαι. Να μιλήσω, μεθυσμένος, για τους φίλους και τους συγγενείς».

Στέφανος Τσιτσόπουλος: Συνδιαλέγεται με το παρόν και ταυτόχρονα το γκρεμίζει

IMG_0221Ο Στέφανος Τσιτσόπουλος ανέφερε ότι «σπουδάζει Σκαμπαρδωνική» μια άσκηση ματιού και όρασης για τους Θεσσαλονικείς, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά. “Ο μαγικός ρεαλισμός που χρησιμοποιεί παράγει αυτό τον πλούτο και τις ιστορίες όπως ο Παπαδιαμάντης και ο Μπόρχες.” Σύμφωνα με τον ξανθιωτη δημοσιογράφο της Θεσσαλονίκης ,  όταν διηγηματογραφεί συμπυκνώνει στα σημαντικά ενώ ο συγγραφέας συνδιαλέγεται με το παρόν και, ταυτόχρονα, το γκρεμίζει. Είναι άμεσα δεμένος με την πόλη έχει μια μαγική ικανότητα να βλέπει πίσω απο τα κτίρια.

“Την ίδια ώρα, είναι ριζωμένος με τη Βορειοελλαδική γη, όχι μόνο με την Ξάνθη αλλά με μια ευρύτερη περιοχή γύρω από τη Θεσσαλονίκη και την ενέργεια που υπάρχει στο Βορρά” είπε. Εξάλλου τοποθέτησε το «κλειδί» της ανάγνωσης είναι η ικανότητα του συγγραφέα να «περάσει» αυτό που θέλει να πει, όχι κάτι βαθυστόχαστο αλλά μια συμπυκνωμένη αλήθεια που αποδίδεται με ένα γραμματολογικό πλούτο που λέγεται Ελλάδα και εμπεριέχεται στο έργο του, ενώ προχωρά παραπέρα και παραδίδει κάτι καινούριο.

Σ. Καραμπουγιούκογλου: Νοέμβριος ο μήνας της απώλειας, της περισυλλογής

Ο Σαμή Καραμπουκιούκογλου ανέφερε:

IMG_2111Ο Γιώργος Σκαμπαρδώνης έχει περιπλανηθεί σε διάφορα είδη γραφής (μυθιστόρημα, διήγημα, σενάριο για ταινία, κείμενα για μουσικοθεατρική παράσταση),είναι και εξαιρετικός συνάδελφος δημοσιογράφος .Στην εποχή μας ως δημοσιογράφος μπορείς να μείνεις πολύ εύκολα άνεργος αλλά ένας συγγραφέας δεν μένει ποτέ άνεργος πάντα κάτι θα έχει να γράψει.

Για όσους καταγράφουν και αριθμητικά την παρουσία ενός συγγραφέα, είναι η ενάτη συλλογή, φτάνοντας το σύνολο των στεγασμένων σε αυτές διηγημάτων στα 187 μέσα σε μία εικοσιπενταετία με κεντρικό άξονα την συμπύκνωση .Συνολικά 13 βιβλία 4 από αυτά μυθιστορήματα

Βραβεια: ένα Κρατικό Διηγήματος το 1993 για τη συλλογή «Η στενωπός των υφασμάτων», αυτό του περιοδικού «Διαβάζω» το 2004 για το «Επί ψύλλου κρεμάμενος» αλλά και της Ακαδημίας Αθηνών «Πέτρος Χάρης» για το «Περιπολών περί πολλών τυρβάζω».

Ο Σκαμπαρδώνης έγραψε και μεγάλα μυθιστορήματα που τα είδε μάλιστα και δραματοποιημένα στο θέατρο (όπως το «Ουζερί Τσιτσάνης» ή το «Γερνάω επιτυχώς»), συνέγραψε σενάρια («Ολα είναι δρόμος» του Παντελή Βούλγαρη), κείμενα για παραστάσεις (για παράδειγμα μερικά φέτος για το πρόγραμμα «Γκαγκαντίν» με Σαββόπουλο, Ζουγανέλη, Μαχαιρίτσα). Εργάστηκε επίσης σε εφημερίδες και περιοδικά ως μάχιμος δημοσιογράφος και πήρε σύνταξη

Γιατί όμως «Νοέμβριος» ο τίτλος του νέου του βιβλίου; «Από άποψη ηλικίας είμαι λίγο πριν τον Δεκέμβριο. Αλλά “Νοέμβριος” είναι και μια αίσθηση, τωρινά και παλαιά ρίγη, αναστοχασμός, εγκλεισμός, καταβύθιση. Η ψυχή μου είχε γίνει κουβάρι κι ήθελα να λυτρωθώ. Να μιλήσω τραυλά, αποσπασματικά, σταυρωτά, για τους μεγάλους δασκάλους, τον Μανουήλ Πανσέληνο, τον Ν. Γ. Πεντζίκη, τον Τάκη Κανελλόπουλο και άλλους. Για εκείνους που μ’ έμαθαν γράμματα στο Δημοτικό. Για τους χριστιανούς και τους Εβραίους, για τα επιφανή καταστήματα της μνήμης, όπως το βιβλιοπωλείο Μόλχο και το Ντορέ. Για τα μυθικά φαρμακεία της Θεσσαλονίκης. Για τη γυναίκα και το αίνιγμά της. Να υμνήσω δουλοπρεπώς τα σκυλιά, τους σκαντζόχοιρους, τα τρυγόνια κι άλλα ζώα που σέβομαι. Να μιλήσω, μεθυσμένος, για τους φίλους και τους συγγενείς» μας λέει ο ίδιος.

IMG_2151 Ο Νοέμβρης,είναι ο μήνας της απώλειας, της περισυλλογής και των απολογισμών, αλλά και της μελαγχολίας, είναι ο μήνας που στέκει ένα σκαλοπάτι πριν το τέλος και κοιτάζει προς τα πίσω.

Ο Νοέμβριος γνωρίζει την έλευση της νέας χρονιάς. Έτσι ενώ προχωράει κοιτάζοντας πίσω, δεν σκοντάφτει ούτε χάνει το δρόμο του, μόνο πιπιλάει αυτό το μαγικό κεφάλι τσίρου που δεν σώνεται ποτέ και προσφέρει και σε μας που ελαφρώς υπνωτισμένα τον ακολουθούμε.

Πριν διαβάσω το βιβλίο σκεφτόμουνα ,γιατ’ όχι ένα μυθιστόρημα, μια και γραφεί με την ιδία ευκολία, αλλά 33 διηγήματα ;

Νομίζω ότι ο ίδιος δίνει και την απάντηση στο διήγημα με τίτλο Το ελάχιστο

Διάβαζα ένα τεράστιο μυθιστόρημα που δεν διαβάζεται. Κουράστηκα. Μπάφιασα. Πόθησα την απόλαυση του συμπυκνωμένου ελάχιστου –θυμήθηκα τον παππού μου τον Θόδωρο, που στην Αρετσού της Πόλης, κάποτε, επί ώρες έπινε μιαν ολόκληρη νταμιτζάνα ούζο χωρίς ψωμί, χωρίς μεζέ, χωρίς τίποτε, παρά γλείφοντας μόνο το κεφάλι ενός παστωμένου τσίρου.

Ο Γιώργος Σκαμπαρδώνης για τις τριαντατρείς συμπυκνωμένες μικροσκοπικές ιστορίες με την φόρμα του ελληνικού μαγικού ρεαλισμού, παίρνει το υλικό του από της ιστορίας του τόπου του, των προσωπικών του αναμνήσεων, γεγονότων που συνέβησαν ή θα μπορούσαν κάλλιστα να είχαν συμβεί) με κέντρο πάντα τη Θεσσαλονίκη .

Αποτέλεσμα, 33 Διηγήματα, που η πέννα και η ψυχή μέσα σε ελάχιστες λέξεις γεννά και δημιουργεί κινηματογραφικές εικόνες έτσι που ο αναγνώστης να πιπιλάει το κεφάλι αυτών των ελάχιστων ιστοριών, ρουφώντας κατευθείαν το νόημα και απολαμβάνοντας την πολύ καλά δουλεμένη γλώσσα .

Από τριάντα τρία διηγήματα σε πολλά εμφανίζεται κάποιο ζώο, λύκοι, γουρούνια, γρύλοι, αηδόνια, σκαντζόχοιροι, σκύλοι ,γλαροί, και πολλά αλλά ζώα συνθέτουν το τοπίο των διηγημάτων.

Το βιβλίο ξεκάνει με έναν ύμνο για την ελευθερία αλλά και το τίμημα που είναι τόσο επίκαιρο το τελευταίο καιρό. Εμπεριέχει ,μια σφαγή γουρουνιών με ηχητικό φόντο τα αηδόνια το χάραμα. Μια συνάντηση με τον καστανά απ’ το παλιό αναγνωστικό της Β΄Δημοτικού. Ένας μοναχικός κύριος που παίζει τη λατέρνα του σε ένα ακινητοποιημένο ασανσέρ. Ένας λάτρης του γυναικείου στήθους, ονόματι Ψύλλος, που θα κλάψει όταν δει τι κρύβει ένα σουτιέν. Ένας κύριος που βγάζει βόλτα έναν σκύλο με λουρί, χωρίς σκύλο. Ο μακεδονομάχος Σταύρος Τσιούμας, ένας γέρος, παλιός αντάρτης, που χρωστάει τη ζωή του στα μυρμήγκια, ένας κλαριντζής που γυρίζει με την κομπανία του στις γειτονιές, ένας ραβίνος που σχετίζεται με τους ναζί, ένας σμυρνιός πρόσφυγας που οφείλει τη ζωή του σε έναν φιλεύσπλαχνο Τούρκο, ένας συνταξιούχος χρυσοχόος που σκαρώνει ποτηράκια από ασημόχαρτο, ένας παπάς που ψαρεύει παρέα με τα δελφίνια, Το «Ο κυρ Μανουήλ Πανσέληνος δεσπόζει» που εμπνέεται από τον μυστηριακό χώρο του Αγίου Όρους.

Και στο διήγημα «Στο ΑΤΜ που δίνει ποιήματα» μπαίνει στον πειρασμό του ποιητικού λόγου. Εγκιβωτίζει πολύστιχο ποίημα ως ύμνο οιστρήλατης έμπνευσης προς την Ία, τη γυναίκα των αφιερωματικών μότο των βιβλίων του.

Η όμορφη πόλη της Ξάνθης, η πόλη του Μανού Χατζιδάκι συμμετέχει στο βιβλίο αυτό με δυο διηγήματα με το ροζ κόκκαλο παπουτσιών αλλά και το Ώσπερ Πελεκάν .

Στο διήγημα Ο Τάκης Κανελλόπουλος στο Ντόρε υπάρχει η παράγραφος που λέει :

Κάποτε ρώτησαν μια πολύ όμορφη κυρία ποιο είναι το πιο σημαντικό που μπορεί να κάνει ένας άντρας. Κι εκείνη απάντησε: Να γραφεί δυο ποιήματα την εβδομάδα.

Αν μπορούσε να γίνει αυτό ενδεχόμενος να είχαμε ένα πιο δημιουργικό πλανήτη.

Στο Διήγημα με τον τίτλο Φαρμακειον Νικό Γαβριήλ Πεντζίκη υπάρχει ο ωραιότερος ίσως στίχος που έχει γραφεί για γυναίκα και αποδίδεται στον ποιητή Γιώργο Σαραντάρη .

Ελένη, καμπύλη του κόσμου με εβένινη σημασία.

 

Οι ντερβίσηκες μυστηριακές αναζητήσεις στο παρελθόντα χρόνο αυτού του βιβλίου προσφέρουν μικρές ανάσες ανάγνωσης, μας παρέχουν εφόδια και αντιστάσεις για να αντιμετωπίσουμε τις σκληρές όψεις του χειμώνα, αλλά και την βαρβαρότητα της καθημερινής άγνοιας, χάρη στην ομορφιά τους, όπως θα έλεγε και ο Τζωρζ Στεϊνερ, Αν ζούσε και είχε την ευκαιρία να διαβάσει αυτό το βιβλίο Ο Πορτογάλος Ζοσε Σαραμαγκου είμαι σίγουρος ότι θα έλεγε Ombrigado δηλαδή ευχαριστώ Γιώργο Σκαμπαρδώνη.

Αρθρογράφος

mm
Τμήμα Ειδήσεων Hellas Press Media
Η Hellas Press Media είναι το πρώτο ενημερωτικό Δίκτυο που δημιουργήθηκε στην Ελλάδα. Αν θέλετε να ενταχθείτε στο Δίκτυο επικοινωνήστε στο info@hellaspressmedia.gr