Περιφερειακό Αναπτυξιακό Συνέδριό της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης 18-04-2013
Σας καλωσορίζω στο πρώτο Περιφερειακό Αναπτυξιακό Συνέδριό της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης, στο πλαίσιο του σχεδιασμού της αναπτυξιακής μας στρατηγικής για την προγραμματική περίοδο 2014 – 2020.
Ο σχεδιασμός αυτός, ως επί μέρους υποσύνολο της εθνικής  αναπτυξιακής στρατηγικής της χώρας, αναδεικνύεται στην παρούσα οικονομική συγκυρία σε υψηλή προτεραιότητα όλων μας.

Και λέω όλων μας, καθώς είναι πάγια πεποίθησή μου ότι συστατικό στοιχείο των διαδικασιών σχεδιασμού αποτελεί η ενεργός συνεργασία του συνόλου της θεσμικής κοινωνίας. Είστε λοιπόν όλοι εδώ και σας ευχαριστώ για την παρουσία σας.
Και είναι πράγματι υψηλή προτεραιότητα ο σχεδιασμός της αναπτυξιακής μας στρατηγικής, καθώς η χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με μία νέα, πρωτόγνωρη πραγματικότητα. Μία βάρβαρη πραγματικότητα, απότοκο ενός χρεοκοπημένου και σαθρού πολιτικού μοντέλου που είχε υδροκεφαλισμό και αναχρονιστικά χαρακτηριστικά που εξέθρεψε ο πολιτικός λαϊκισμός και η λογική του εφήμερου, της αρπαχτής, του βολέματος και της αναξιοκρατίας. Μία αμείλικτη πραγματικότητα για την οποία, πριν από λίγα μόλις χρόνια ουδείς διανοείτο ακόμη και να φανταστεί. Μία πραγματικότητα, που μπορεί να επιτάθηκε από τον διεθνή παράγοντα, ωστόσο τα αίτιά της πρέπει να αναζητηθούν στον τρόπο με τον οποίο πορεύτηκε η χώρα και το πολιτικό της σύστημα τα τελευταία τριάντα επτά χρόνια.

Η απάντηση σε αυτήν την κρίση δεν μπορεί να είναι ο θυμός και η λαϊκή οργή και μόνο. Η απάντηση στην κρίση συνοψίζεται στο εξής τρίπτυχο: αναδιανομή του πλούτου, αλλαγή του παραγωγικού προτύπου και δίκαιη ανάπτυξη. Η Διοίκηση της Περιφέρειας βλέπει την κρίση όχι ως το τέλος μίας εποχής αλλά ως το γέννημα μίας νέας πολιτικής και οικονομικής πραγματικότητας στην οποία ζωτικό χώρο αποκτούν μόνο εκείνοι που τολμούν, που προετοιμάζονται, που αξιοποιούν την ανάγκη για μία συλλογική λειτουργία ώστε να οδηγηθούμε σε μία ισόρροπη περιφερειακή ανάπτυξη.

Η εμφάνιση της νέας αυτοδιοικητικής αναδιάρθρωσης, αναδόμησης της χώρας,  η αποκέντρωση, η εκχώρηση ρόλων, πόρων, αρμοδιοτήτων στις τοπικές περιφερειακές δυνάμεις αποτελεί υπερδιατακτική εικόνα αναφοράς, ελπίδας, αναγεννητικής προοπτικής σε ένα παρωχημένο συγκεντρωτικό κράτος που καταρρέει.

Είναι ιστορική ανάγκη η διαμόρφωση μίας νέας ταυτότητας που θα συνθέτει την περιφερειακή δυναμική και θα την μετουσιώνει σε αναπτυξιακή πορεία μακριά από πολιτικούς «μεσσιανισμούς» και σεχταριστικούς κώδικες και υπόγειες διαδρομές.
Δεν ανακυκλώνουμε διαχειριστικές συμπεριφορές, δεν αποτελούμε μικρογραφία, κακέκτυπα του κεντρικού πολιτικού συστήματος, δεν αναπαραγάγουμε τον εμπαθή κομματικό λόγο, την εσωστρέφεια την μεμψιμοιρία.
Στόχος είναι σ’ αυτήν την συγκυρία να αρθρώσουμε τον συνθετικό  αυτοδιοικητικό μας λόγο, να σμίξουμε με την κοινωνία σε ένα κοινό βηματισμό    να ξαναφέρουμε την αξιοπιστία στον θεσμικό ρόλο
Η κρίση δεν ακρωτηριάζει το όνειρο
Εμείς αντιστεκόμαστε, χαράσσουμε τον δικό μας δρόμο
Το όνειρο χωρίς δράση είναι ονειροπόληση
Ενώ η δράση χωρίς όραμα είναι εφιάλτης
Με την απαρχή της νέας θεσμικής μας ιδιότητας, απευθύναμε προσκλητήριο εγρήγορσης και συμπόρευσης της γηγενούς θεσμικής κοινωνίας σε ένα κοινό οραματικό βηματισμό, χωρίς  οριοθετήσεις, αποκλεισμούς και διαχωρισμούς. Διαβουλευόμενοι,   συναποφασίσαμε συγκεκριμενοποιήσαμε σχηματοποιήσαμε το νέο στρατηγικό  αναπτυξιακό μας σχεδιασμό, την ταυτότητα μας, τον καμβά της αναπτυξιακής πρότασης που ως πρώτη επιλογή έχει την αξιοποίηση της γεωγραφικής θέσης της Περιφέρειας και στοχεύει στη μεγιστοποίηση των ωφελειών που θα προκύψουν από μια σειρά καθοριστικών, πλην όμως εξωτερικών ως προς το περιφερειακό οικονομικό σύστημα, παραγόντων, όπως είναι η κατασκευή των Διευρωπαϊκών μεταφορικών και ενεργειακών δικτύων. Η διασύνδεση της Περιφέρειας με τα οδικά και σιδηροδρομικά διευρωπαϊκά δίκτυα αλλά και η ανάδειξή της σε ενεργειακό κόμβο παρέχουν τη δυνατότητα για σημαντική αλλαγή της παραγωγικής βάσης της Περιφέρειας και την ανάδειξη νέων δυναμικών κλάδων, όπως είναι το διαμετακομιστικό εμπόριο (logistics). Η αναδιάρθρωση της παραγωγικής βάσης της Περιφέρειας προϋποθέτει την προσέλκυση σημαντικών επενδύσεων, στόχος που εξυπηρετείται από τη σημαντική αναβάθμιση των μεταφορικών υποδομών.
Η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην αξιοποίηση του Βόρειο – Βορειοανατολικού άξονα ανάπτυξης της χώρας προς τα Βαλκάνια, τη νέα Κεντρική και την Ανατολική Ευρώπη, συμβάλλοντας έτσι στη δυναμική ένταξη της Ελλάδας στο διεθνές και ιδιαίτερα στο ευρωπαϊκό περιβάλλον. Ειδικότερα, τα Βαλκάνια και ο πέραν αυτών χώρος, η Ευρώπη των 27, παρέχει ευκαιρίες για νέες διακρατικές σχέσεις που αφορούν χώρες πέραν των άμεσων συνόρων της Ελλάδας, όπως είναι οι ανατολικές χώρες και αυτές του Ευξείνου Πόντου.
Στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης, τα υπό κατασκευή και προγραμματιζόμενα έργα μεταφορικής υποδομής (κυρίως οδικά και λιμενικά) αποτελούν κύριο σκέλος της αναπτυξιακής πολιτικής, ενώ παράλληλα δημιουργούν προϋποθέσεις για τη λειτουργία στην Περιφέρεια ενός συστήματος συνδυασμένων μεταφορών.
Για την επίτευξη της αναπτυξιακής της στρατηγικής η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης αλλά και η χώρα πρέπει να συμμετάσχουν:
α)    στην ολοκλήρωση του Πανευρωπαϊκού Διαδρόμου (9) ο οποίος ξεκινάει από το Ελσίνκι (Φιλανδία) και διερχόμενος από Ρωσία, Ουκρανία, Λευκορωσία, Μολδαβία, Ρουμανία, Βουλγαρία καταλήγει στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης μέσω του κάθετου άξονα της Εγνατίας Οδού, Ορμένιο – Αρδάνιο – Αλεξανδρούπολη και εναλλακτικά του κάθετου άξονα της Εγνατίας Οδού, Νυμφαία – Κομοτηνή.
β)    στην ολοκλήρωση του κάθετου άξονα Καβάλα (λιμάνι) – Δράμα – Σέρρες (προμαχώνας) (Αυτοκινητόδρομος Ε61) που θα συνδέσει την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης με τον Πανευρωπαϊκό Διάδρομο IV
γ)    στην ολοκλήρωση των καθέτων αξόνων Ξάνθης – Εχίνου – Ελληνοβουλγαρικών συνόρων και Δράμας – Εξοχής – Ελληνοβουλγαρικών συνόρων που θα συνδέσουν την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης με την ενδοχώρα της Βουλγαρίας και ακολούθως με τον Πανευρωπαϊκό Διάδρομο (4) Δρέσδη-Νυρεμβέργη, Πράγα, Βιέννη, Μπρατισλάβα, Βουδαπέστη, Ρουμανία, Βουλγαρία.
δ)    στην προσπάθεια προώθησης της δημιουργίας ενός νέου πανευρωπαϊκού διαδρόμου κατά μήκος των ακτών του Εύξεινου Πόντου (Αλεξανδρούπολη – Ορμένιο – Μπουργκάς – Βάρνα – Κωνστάντα – Βουκουρέστι), στο οποίο η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης συνδέεται μέσω της Εγνατίας Οδού και των τεσσάρων καθέτων αξόνων της.
Σε σχέση με τις θαλάσσιες μεταφορές και τις λιμενικές υποδομές, στην περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης χωροθετούνται δύο μεγάλα Εμπορευματικά λιμάνια, Αλεξανδρούπολης και Καβάλας.
Το εμπορευματικό λιμάνι της Αλεξανδρούπολης βρίσκεται στην ανατολική πύλη της Εγνατίας Οδού και συνδέεται οδικώς και σιδηροδρομικώς με τον Πανευρωπαϊκό Διάδρομο IX. Χαρακτηρίζεται ως «Κύρια Διεθνής Θαλάσσια Πύλη – Λιμένας», αναγνωρίζοντας το ρόλο του στην ενίσχυση του διεθνούς ρόλου των μεγάλων λιμένων της χώρας.
Το εμπορευματικό λιμάνι Καβάλας «Φίλιππος Β΄» βρίσκεται εκτός της πόλεως της Καβάλας με άμεση πρόσβαση στην Εγνατία Οδό και μέσω των μεθοριακών σταθμών Προμαχώνα Ν. Σερρών και Εξοχής Ν. Δράμας στον Πανευρωπαϊκό Διάδρομο IV. Παράλληλα, ο λιμένας της Καβάλας χαρακτηρίζεται ως «Λιμένας Διεθνούς Ενδιαφέροντος και Εθνικής Σημασίας» και προωθείται η ενίσχυσή του μέσω της βελτίωσης των υποδομών του ενώ απαιτείται η σύνδεσή του με το σιδηροδρομικό δίκτυο.
Το σιδηροδρομικό δίκτυο της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης χαρακτηρίζεται ως «Δευτερεύον Δίκτυο» ενώ στην Αλεξανδρούπολη προβλέπεται στο Γενικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης η κατασκευή Κόμβου – Κέντρο Εμπορευματικών Σιδηροδρομικών Μεταφορών (logistics). Οι βασικές κατευθύνσεις για την αναβάθμιση του σιδηροδρομικού δικτύου στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης αφορούν:
    Στην επέκταση των συνδέσεων προς τις όμορες χώρες, ειδικά με το λιμάνι του Μπουργκάς της Βουλγαρίας και τα μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας, συμπεριλαμβανομένων και ιδιωτικών επεκτάσεων σε βιομηχανικές – εμπορευματικές εγκαταστάσεις (ΒΙΠΕ, λιμένες, εμπορευματικά κέντρα, μεγάλες βιομηχανικές εγκαταστάσεις κ.ά.).
    Δημιουργία νέας σιδηροδρομικής σύνδεσης για τη σύνδεση Θεσσαλονίκης – Αλεξανδρούπολης.
Το επιμύθιο της αναπτυξιακής πρότασης: Η περιφέρειά μας με τα δύο της λιμάνια, με συνδυασμένες μεταφορές, διασυνδεόμενα με τα Παραδουνάβια ποτάμια και τα Παρευξείνια λιμάνια, αποτελεί ένα δίαυλο διαμετακόμισης εμπορευμάτων εναλλακτικό – ανταγωνιστικό με τα στενά του Βοσπόρου, που εμφανίζουν περιβαλλοντικό υπερκορεσμό και κόστος σε χρόνο και χρήμα.
Κυρίες και Κύριοι,
Σήμερα η Περιφέρεια διεκδικεί μία από τις πρώτες θέσεις στο βάθρο της κοινωνικοοικονομικής δυσπραγίας. Ύστερα από μια τριακονταετία περίπου άσκησης περιφερειακής και αναπτυξιακής πολιτικής τόσο από το εθνικό κράτος όσο και από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.), η Περιφέρεια Αν. Μακεδονίας – Θράκης, παρά τα όσα έχουν επιτευχθεί, παραμένει μια από τις πιο αδύναμες Περιφέρειες αυτής. Μετά την Ήπειρο και τη Δυτική Ελλάδα, η ΠΑΜ – Θ έχει το χαμηλότερο κατά κεφαλή ΑΕΠ της χώρας. Η κατάσταση αυτή ισχύει διαχρονικά και κατά την παρούσα οικονομική συγκυρία έχει χειροτερεύσει. Τα όποια θετικά αποτελέσματα από τις ασκηθείσες κατά το παρελθόν πολιτικές, περιορίζονται, ακόμα και ανατρέπονται από την αύξηση του ανταγωνισμού, αλλά και από τις ραγδαίες και οριζόντιες επιπτώσεις της κρίσης και της ύφεσης. Ο παραγωγικός ιστός βρίσκεται στο χείλος της ολικής αποδιάρθρωσης, η επιχειρηματικότητα χειμάζεται, η ανεργία και τα αδιέξοδα αυξάνονται καθημερινά.
Σε αυτή την εξαιρετικά δυσμενή οικονομική συγκυρία, η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης καλείται να αναδιαμορφώσει τον μεσομακροπρόθεσμο αναπτυξιακό της προγραμματισμό μέσω μιας ολοκληρωμένης διαδικασίας στρατηγικού σχεδιασμού σε συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους που δραστηριοποιούνται στα όρια της. Δεν αρκεί η αποτύπωση μίας κατάστασης. Απαιτείται ταυτόχρονα συλλογική εγρήγορση και αντανακλαστικά που να προβάλουν λύσεις για το άμεσο μέλλον.
Στην απαρχή της θεσμικής μας παρουσίας, ως νέα Διοίκηση, δρομολογήσαμε την κατάρτιση του στρατηγικού σχεδιασμού για την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης. Εκπονήσαμε το περιφερειακό επιχειρησιακό σχέδιο και συνεργαστήκαμε στενά με τη μελετητική ομάδα που ανέλαβε την αποτίμηση και αναθεώρηση του υφιστάμενου Χωροταξικού Σχεδίου. Τα αποτελέσματα τα συζητήσαμε στο Περιφερειακό Συμβούλιο αλλά και σε επανειλημμένες συναντήσεις με τους κοινωνικούς εταίρους. Στο πλαίσιο αυτού του γόνιμου διαλόγου συναποφασίσαμε όλοι μαζί για το βασικό αναπτυξιακό μας στόχο, το όραμά μας.

Ο βασικός αναπτυξιακός μας στόχος είναι :
Η σταδιακή ανασυγκρότηση και ο εκσυγχρονισμός του παραγωγικού προτύπου της Περιφέρειας, η διατήρηση, και κατά το δυνατόν εμβάθυνση, της κοινωνικής συνοχής σε περιβάλλον αυξανόμενου ανταγωνισμού, ύφεσης και κρίσης, με την αξιοποίηση των πόρων της Περιφέρειας, την κινητοποίηση των υφισταμένων αλλά και νέων κοινωνικών συλλογικοτήτων και την αξιοποίηση της γεωγραφικής της θέσης.
Αναλυτικότερα, ας δούμε πώς μπορούμε να επιδιώξουμε την ανασυγκρότηση και τον εκσυγχρονισμό του παραγωγικού προτύπου της Περιφέρειας μας:
Ο πρωτογενής τομέας αποτελεί το βασικό παραγωγικό τομέα της Περιφέρειας, αναπτύσσεται στο σύνολο των Περιφερειακών Ενοτήτων και απασχολεί το μεγαλύτερο τμήμα του ανθρώπινου δυναμικού της. Αυτό αποδεικνύεται από το ποσοστό συμμετοχής του πρωτογενούς τομέα στην ακαθάριστη προστιθέμενη αξία, το οποίο ανέρχεται σε 6,2%, ποσοστό διπλάσιο του εθνικού μέσου όρου.
Στόχοι μας:
•    Προσανατολισμός της παραγωγής σε νέα δυναμικά προϊόντα,
•    Προσπάθεια προώθησης των προϊόντων στα οποία η χώρα παρουσιάζει έλλειμμα,
•    Στήριξη και εκσυγχρονισμός των αγροτικών, κτηνοτροφικών και αλιευτικών εκμεταλλεύσεων,
•    Καθετοποίηση και βελτίωση ποιότητας προϊόντων πρωτογενούς τομέα,
•    Διαθρωτικές αλλαγές στην παραγωγή.
Δευτερογενής τομέας:
Ο τομέας της μεταποίησης και βιομηχανίας αφορά κυρίως στην αξιοποίηση της παραγωγής του πρωτογενή τομέα, συμπεριλαμβανομένου και του λατομικού πλούτου, και  στη μεταποίηση άλλων πρώτων υλών. Η πλειοψηφία των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης είναι επιχειρήσεις μικρού μεγέθους. Ο δευτερογενής τομέας τα τελευταία χρόνια χαρακτηρίζεται από εκτεταμένη αποβιομηχανοποίηση.
Στόχοι μας:
•    Αξιοποίηση των φυσικών πόρων της περιφέρειας π.χ. γεωθερμία, ΑΠΕ, ενεργειακοί διάδρομοι,
•    Ορθολογική διαχείριση υδατικών πόρων (ύδρευση, άρδευση, εμπλουτισμός του υδροφόρου ορίζοντα), ολοκληρωμένη διαχείριση στερεών και υγρών αποβλήτων,
•    Στήριξη μικρομεσαίων επιχειρήσεων, στήριξη δυναμικών επιχειρήσεων,

Συγκεκριμένα:
α) Μείωση των ασφαλιστικών εισφορών τουλάχιστον κατά 50% και πάγωμα όλων των παλαιών οφειλών με ένταξη τους σε ευέλικτη ρύθμιση ανάλογα με την δυνατότητα πληρωμής του οφειλέτη.
β) Αποποινικοποίηση των οφειλετών του ΟΑΕΕ διότι είναι αυτασφάλιση και όχι παρακράτηση ασφαλιστικών εισφορών υπέρ εργαζομένων.
γ) Μείωση του ΦΠΑ για τα είδη πρώτης ανάγκης στο 6,5% και 18% για τα υπόλοιπα.
δ) Μείωση της φορολογίας σε επίπεδα ανταγωνιστικά με τις όμορες χώρες της Βαλκανικής (Βουλγαρία 10%)
ε) Συμψηφισμός όλων των οφειλών των επιχειρήσεων σε Δημόσιο, Ασφαλιστικά Ταμεία, με τις οφειλές του δημοσίου προς τις επιχειρήσεις
στ) Επιδότηση κόστους εργασίας 12% για όλη την Περιφέρεια Α.Μ.Θ
•    Αξιοποίηση υφισταμένων υποδομών (κτιριακό απόθεμα, περιοχές οργανωμένης εγκατάστασης βιομηχανικών μονάδων, ΒΙΠΕ),
•    Προσπάθεια συγκρότησης συστάδων συνεργασιών μονάδων του δευτερογενούς τομέα με προοπτικές εξειδίκευσης διαφοροποιούμενες κατά δυνατόν στις διάφορες περιοχές συγκεντρώσεων.
•     Ανάπτυξη «έξυπνης εξειδίκευσης» με αποδοτική, αποτελεσματική και συνεργατική χρήση των δημοσίων επενδύσεων για την ενίσχυση της καινοτομίας, αναβάθμιση του των ανθρώπινων πόρων  και δημιουργία ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων με υψηλή προστιθέμενη αξία σε κλάδους της οικονομίας που πληρούν τις σχετικές προϋποθέσεις
Τριτογενής τομέας:
Η τομεακή σύνθεση της παραγωγής στην Περιφέρεια, συγκρινόμενη με την εθνική κατανομή,  εμφανίζει μικρή συγκέντρωση στον τριτογενή τομέα, καθώς το ποσοστό συμμετοχής του τριτογενούς τομέα στην Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία είναι χαμηλότερο από αυτό της χώρας. Όσον αφορά την τουριστική δραστηριότητα, αυτή εκτιμάται ότι δεν αντιστοιχεί στους αξιόλογους φυσικούς και ανθρωπογενείς πόρους της Περιφέρειας και στις ευρύτατες δυνατότητές της για την ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού.
Στόχοι μας:
•    Διαφοροποίηση της τουριστικής προσφοράς (αγροτουρισμός, ιαματικός, συνεδριακός, πολιτιστικός,     θρησκευτικός τουρισμός κ.ά),
•    Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας μικρών και μεσαίων τουριστικών επιχειρήσεων,
•    Εμπλουτισμός του προσφερόμενου τουριστικού προϊόντος αναδεικνύοντας νέους πόλους έλξης     οργανωμένους σε ολοκληρωμένα δίκτυα διαδρομών, δημιουργώντας κατάλληλες υποδομές,     προσφέροντας δυνατότητες για νέες δραστηριότητες και παρέχοντας πιστοποιημένες ποιοτικές     υπηρεσίες,
•    Ανάδειξη σε τουριστικούς προορισμούς των προστατευόμενων περιοχών πολιτιστικής και     περιβαλλοντικής κληρονομιάς,
•    Προώθηση των βιώσιμων μεταφορών και άρση των εμποδίων σε βασικές υποδομές δικτύων,
•    Διερεύνηση δυνατοτήτων δημιουργίας κόμβου διασυνδεδεμένων (πολυτροπικών) μεταφορών,
•    Πρόσφορη σύνδεση με μαζικά μέσα μεταφοράς των αστικών συγκεντρώσεων και των συγκεντρώσεων     δραστηριοτήτων και βελτίωση προσβασιμότητας απομακρυσμένων περιοχών,
•    Εξισορρόπηση δικτύων μεταφορών με ανάπτυξη του σιδηροδρόμου,
•    Βελτίωση της αποτελεσματικότητας της δημόσιας διοίκησης.

Όσον αφορά τις δράσεις υποστήριξης και ανάπτυξης του ανθρώπινου δυναμικού, προτεραιότητες για την Περιφέρεια αποτελούν τα εξής:
•    Ενίσχυση της συνεργασίας της Περιφέρειας και των παραγωγικών της φορέων με τα ΑΕΙ και ΤΕΙ,
•    Προώθηση της συνεργασίας των υφισταμένων φορέων και δομών εκπαίδευσης και κατάρτισης,
•    Ενίσχυση της συμμετοχής ειδικών ομάδων πληθυσμού στα προγράμματα δια βίου μάθησης,
•    Σύνδεση της κατάρτισης με τις ανάγκες της περιφέρειας,
•    Ανάπτυξη της κοινωνικής αλληλεγγύης και της κοινωνικής οικονομίας.
Επιπρόσθετα η αξιοποίηση του συνόλου των ενδογενών αναπτυξιακών χαρακτηριστικών της Περιφέρειας, όπως για παράδειγμα το ιδιαίτερα πλούσιο φυσικό περιβάλλον, τα κύρια αστικά κέντρα, οι πολιτιστικοί πόροι αλλά και η επένδυση σε παραγωγικούς τομείς όπως ο πρωτογενής τομέας, με συνετή χρήση παράλληλα ανανεώσιμων ενεργειακών πόρων (γεωθερμία),  με ισόρροπη κατά το δυνατόν ανάπτυξη και των υπόλοιπων παραγωγικών τομέων, με προώθηση της «έξυπνης εξειδίκευσης» με αποδοτική, αποτελεσματική και συνεργατική χρήση των δημοσίων επενδύσεων για την ενίσχυση της καινοτομίας, συνιστούν ενέργειες που θα μπορούσαν να βελτιώσουν την παραγωγική μας ικανότητα .
Πρέπει όμως να εξειδικεύσουμε τους στόχους μας και παράλληλα να εξασφαλίσουμε ότι θα είμαστε πρακτικοί και αποτελεσματικοί στην υλοποίηση των ενεργειών μας. Και πρωτίστως πρέπει να διδαχθούμε από τα λάθη του παρελθόντος.
Είναι κοινά αποδεκτό ότι μια από τις σημαντικότερες αδυναμίες του ΕΣΠΑ αφορά στην αρχιτεκτονική δομή των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων και ειδικά των Περιφερειακών (Επιχειρησιακά Προγράμματα σε επίπεδο μείζονος Περιφέρειας, πλήθος εκχωρήσεων και ενδιάμεσων φορέων που διαχειρίζονται πόρους χωρίς συντονισμό και έλεγχο της συνάφειας και συμπληρωματικότητας των παρεμβάσεων, κ.λπ.). Ενδεικτικά αναφέρεται η περίπτωση της ΕΕΤΑΑ, πρόκειται για μία αστοχία που πρέπει να διορθωθεί.
Αξιολογώντας την εμπειρία από την υλοποίηση των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων της τρέχουσας προγραμματικής περιόδου (2007 – 2013), προτείνουμε οι παρεμβάσεις της νέας προγραμματικής περιόδου να υλοποιηθούν, κυρίως μέσω 13 περιφερειακών επιχειρησιακών προγραμμάτων. Προτείνουμε η διαχείριση των πράξεων, ήτοι η ένταξη, η χρηματοδότηση, η παρακολούθηση της πορείας υλοποίησής τους και η ολοκλήρωσή τους να γίνεται από την ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ με μοναδικό κριτήριο τη ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗ του έργου. Έργα που χωροθετούνται εντός των διοικητικών ορίων της Περιφέρειας να διαχειρίζονται από την Διαχειριστική Αρχή της Περιφέρειας αυτής.
Σε συνεργασία και με τη σύμφωνη γνώμη του κατά τομέα αρμόδιου Υπουργείου να διαμορφώνεται η αναπτυξιακή στρατηγική της Περιφέρειας, έτσι ώστε να εξυπηρετεί και τους Εθνικούς Αναπτυξιακούς Στόχους στους τομείς αρμοδιότητας του κάθε Υπουργείου. Επίσης, το Υπουργείο θα είναι αρμόδιο για την επιτάχυνση θεσμικών μέτρων (π.χ. έκδοσης Κοινών Υπουργικών αποφάσεων ή άλλων ενεργειών) που απαιτούνται για τη βέλτιστη υλοποίηση του προγράμματος, ενώ θα συμμετέχει στη διαμόρφωση των προσκλήσεων υποβολής προτάσεων και του συστήματος κριτηρίων για την αξιολόγηση των προς χρηματοδότηση πράξεων, που αφορούν έργα και δράσεις εθνικού χαρακτήρα στην Περιφέρεια.
Ειδικά σε ότι αφορά στην αρχιτεκτονική του Προγράμματος για την Αγροτική Ανάπτυξη 2014 – 2020, όπως προκύπτει και από το ισχύον θεσμικό πλαίσιο (πρόγραμμα «Καλλικράτης») οι Περιφέρειες έχουν την αρμοδιότητα κατάρτισης περιφερειακών αναπτυξιακών προγραμμάτων για τη γεωργία, την κτηνοτροφία και την αλιεία, η Αποκεντρωμένη Διοίκηση έχει την αρμοδιότητα για την κατάρτιση δασικών προγραμμάτων ενώ το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ασκεί τον επιτελικό ρόλο στη χάραξη του εθνικού στρατηγικού σχεδιασμού για την Αγροτική Ανάπτυξη της χώρας. Ως εκ τούτου οι Περιφέρειες, με βάση το στρατηγικό πλαίσιο του Υπουργείου και σε συνεργασία με την Αποκεντρωμένη Διοίκηση για τον τομέα των Δασών, θα εξειδικεύσουν μέσω ενός ειδικού Επιχειρησιακού Προγράμματος για την Αγροτική Ανάπτυξη το στρατηγικό σχεδιασμό στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τις ανάγκες της κάθε Περιφέρειας, το οποίο θα ενταχθεί στο Ολοκληρωμένο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα της Περιφέρειας.
Επίσης προτείνεται η περαιτέρω αποκέντρωση με μεταβίβαση πρόσθετων αρμοδιοτήτων στην αιρετή Περιφέρεια, με ιδιαίτερη έμφαση στον τομέα των περιβαλλοντικών αδειοδοτήσεων όπου παρά την πρόοδο που υπήρξε με νομοθετική ρύθμιση, παραμένει ακόμη ο συγκεντρωτισμός σε επίπεδο Υπουργείου με αποτέλεσμα τη σημαντική δυσκολία στην ωρίμανση αναπτυξιακών έργων.
Απαραίτητη προϋπόθεση για την υλοποίηση της προτεινόμενης Αρχιτεκτονικής για τη Διαχείριση της προγραμματικής περιόδου 2014 – 2020 είναι η περαιτέρω ενίσχυση του ρόλου της ΜΟΔ Α.Ε. και των Διαχειριστικών Αρχών των Περιφερειών, που σήμερα είναι «Ενδιάμεσες», οι οποίες συμβάλουν τόσο στην επιτυχή ολοκλήρωση των Προγραμμάτων της τρέχουσας προγραμματικής περιόδου, όσο και στην υποστήριξη του σχεδιασμού των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων της Προγραμματικής Περιόδου 2014-2020.
Συμπερασματικά η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, κεφαλαιοποιώντας τη σημαντική γεωπολιτική θέση που κατέχει, αξιοποιώντας καίρια τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα, επενδύοντας σε παραγωγικούς τομείς όπως ο πρωτογενής με συνετή χρήση παράλληλα ανανεώσιμων ενεργειακών πόρων (γεωθερμία), με ισόρροπη κατά το δυνατόν ανάπτυξη και των υπόλοιπων παραγωγικών τομέων,  προάγοντας τις διαπεριφερειακές συνδυασμένες μεταφορικές υποδομές που θα την αναδείξουν περαιτέρω σε κομβικό σημείο της Βαλκανικής, Ανατολικοευρωπαϊκής και Ασιατικής ενδοχώρας, αλλά και υλοποιώντας αποδοτικά ευρωπαϊκά προγράμματα και προγράμματα διασυνοριακής συνεργασίας, θα μπορούσε να βελτιώσει την παραγωγική της ικανότητα και γενικότερα την οικονομική ευημερία και να αρχίσει να συγκλίνει προς το επίπεδο των ανεπτυγμένων ευρωπαϊκών Περιφερειών.