Προβληματισμό σε αρκετούς φορείς και ιδιώτες της Ξάνθης προκαλεί η δρομολόγηση της κατασκευής του μικρού υδροηλεκτρικού φράγματος στο Τέμενος του Δήμου Παρανεστίου, στο Νομό Δράμας.

Παρότι δεν έχουν αποσαφηνιστεί οι ακριβείς όροι της κατασκευής του συγκεκριμένου φράγματος, εντούτοις αρκετοί είναι επιφυλακτικοί για το ενδεχόμενο η κατασκευή του να επηρεάσει τον ποταμό και τις δραστηριότητες που αναπτύσσονται στο νοτιότερο τμήμα του.

 Πιο συγκεκριμένα, πρόκειται για το μικρό Υδροηλεκτρικό Έργο που προβλεπόταν στον αρχικό σχεδιασμό της ΔΕΗ, η άδεια του οποίου υπεγράφη από την Υπουργό Περιβάλλοντος Τίνα Μπριρμπίλη.  Το έργο, συνολικής ισχύος 15 MW, εκτιμάται ότι θα παράγει ετησίως σχεδόν 60 GWh (γιγαβατώρες) καθαρής ενέργειας, συμβάλλοντας έτσι στη μείωση των εκπεμπόμενων ρύπων ενώ ταυτόχρονα το φράγμα θα χρησιμεύσει για την βελτιστοποίηση της άρδευσης της ανατολικής περιοχής των Νομών Δράμας και Καβάλας.

Φόβοι για τις επιτπώσεις

Παρόλο που η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων εμφανίζει τη δραστηριότητα φιλική προς το περιβάλλον, αυτό δεν πείθει καθώς αντίστοιχη ήταν και η μελέτη για τα δύο πρώτα μεγάλα υδροηλεκτρικά Θησαρού και Πλατανόβρυσης, ισχύος 500 ΜW, τα οποία είχαν προξενήσει τεράστια οικολογικά προβλήματα στον ποταμό και είχαν απαιτηθεί τουλάχιστον 5 χρόνια προκειμένου να επανέλθει σε ένα ανεκτό επίπεδο ο Νέστος και να αποκατασταθεί σε μικρό βαθμό η ιχθυοπανίδα που είχε καταστραφεί.

Οι ασχολούμενοι με τον ποταμό σε διάφορες δραστηριότητες – κυρίως οικοτουριστικές- καθώς και οι κάτοικοι της περιοχής υποστηρίζουν ότι  παραμένουν άγνωστες οι επιπτώσεις που είναι να δυνατό να υπάρξουν κατά τη διάρκεια της κατασκευής του και κυρίως παραμένει άγνωστος ο ρυθμός αναπλήρωσης του νερού που θα χαθεί, με βάση την εμπειρία των πρώτων έργων.

 Από την πλευρά της ΔΕΗ υποστηρίζουν ότι το η ισχύς του υδροηλεκτρικού έργου είναι μικρή, υπάρχει ταυτόχρονη μέριμνα για την άρδευση συγκεκριμένων περιοχών στους δύο Νομούς ενώ το  έργο θα συμβάλλει στην εξισορρόπηση της σταθερής ροής του ποταμού. Σε ότι αφορά στην τουριστική εκμετάλλευση του ποταμού δεν θα υπάρξουν επιπτώσεις στα Στενά του Νέστου και την πλεύση με κανό αλλά θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι δεν θα είναι δυνατό στο εξής το ράφτινγκ στον ποταμό. Όπως αναφέρουν οι άνθρωποι που ασχολούνται με το ποτάμι, «η μεγάλη ζημιά στο Νέστο έχει ήδη γίνει από τα τέλη της δεκαετίας του ’90 με το μεγάλο φράγμα, οπότε αυτό το έργο μικρές μόνο επιπτώσεις θα έχει».

Αβέβαιο το μέλλον

Όμως όλη η συζήτηση γίνεται με υποθετικά σενάρια καθώς η συμφωνία για τη διαχείριση της υδρολογικής λεκάνης του Νέστου προβλέπει την απελευθέρωση ελάχιστων ποσοτήτων 30% από τη βουλγαρική πλευρά που μέχρι σήμερα απελευθερώνει περίπου το 80% των υδάτων. Είναι προφανές ότι σε περίπτωση που η βουλγαρική πλευρά αρχίσει να εκμεταλλεύεται μεγαλύτερα ποσοστά, όπως έχει προγραμματίσει, θα δημιουργηθούν σοβαρά προβλήματα στην ελληνική πλευρά. Τέλος, κάποιοι υποστηρίζουν, ότι το όλο έργο του μικρού φράγματος έχει αμελητέα συμβολή στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και απλώς εξυπηρετεί τοπικές πολιτικές σκοπιμότητες, ενώ οι υπέραχοι του σχεδίου, ιδιαίτερα στην περιοχή του Παρανεστίου εκτιμούν ότι θα είναι ιδιαίτερα χρήσιμο για την τοπική ανάπτυξη και την άρδευση των γύρω περιοχών.

Σε εκκρεμότητα βρίσκεται πάντα το μεγαλόπνοο σχέδιο της άρδευσης της πεδινής Ξάνθης – ή εμπλουτισμού των υδροφορέων- από τα νερά του Νέστου, για οποίο υπάρχουν σοβαρές δικαστικές διαμάχες μεταξύ Νομαρχίας Ξάνθης και Οικολογικών Οργανώσεων, το οποίο σε συνδυασμό με την έλλειψη χρηματοδότησης έχει ουσιαστικά «παγώσει»