Ο αγωγός Turkish Stream αποτελεί σχέδιο αντιπερισπασμού που μοναδικό στόχο έχει να δημιουργήσει προβλήματα στο κυρίαρχο ζητούμενο για ενεργειακή ασφάλεια στην Ευρώπη. Το ξεκάθαρο αυτό μήνυμα προς την Αθήνα μετέφερε με τον πλέον επίσημο και δημόσιο τρόπο η αναπληρώτρια υφυπουργός εξωτερικών, αρμόδια για τη διπλωματία των ενεργειακών πόρων, Robin Dunnigan.

Το υψηλόβαθμο στέλεχος του State Department, που επιβλέπει τα γραφεία Μέσης Ανατολής, Ασίας, Ευρώπης, Δυτικού Ημισφαιρίου και Αφρικής, βρέθηκε προ ημερών στην Αθήνα σε μια χρονική συγκυρία κατά την οποία έχουν ήδη φανεί τα πρώτα δείγματα γραφής της ενεργειακής διπλωματίας της νέας ελληνικής κυβέρνησης. Θυμίζουμε τις επαφές του ΥΠΕΞ, Ν. Κοτζιά, στη Μόσχα, αλλά και τις δηλώσεις του αρμόδιου επί τα ενεργειακά, Π. Λαφαζάνη, περί «μη μονομερών ενεργειακών επιλογών ή αξόνων στο όνομα της διαφοροποίησης των πηγών τροφοδοσίας της Ε.Ε.».

Και, όπως ήταν φυσικό, τα θέματα γεωπολιτικής και οι νέες ισορροπίες που διαμορφώνονται στο ενεργειακό τοπίο από τον περίφημο Νότιο Διάδρομο του φυσικού αερίου και τον αγωγό TAP, συγκέντρωσαν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον στο πλαίσιο των τοποθετήσεων της Αμερικανίδας αναπληρώτριας υφυπουργού εξωτερικών. Και, πράγματι, η κ. Dunnigan με τις παρεμβάσεις της προκάλεσε αίσθηση: χαρακτήρισε μεταξύ άλλων ως «εμπόδιο» για την υλοποίηση του Νοτίου Διαδρόμου, τον αγωγό Turkish Stream, που λειτουργεί ως «αντιπερισπασμός», ξεκαθαρίζοντας προς κάθε πλευρά και ιδιαίτερα προς την ελληνική κυβέρνηση το πώς αντιλαμβάνεται η Ουάσινγκτον, το διαφαινόμενο φλερτ της Αθήνας με τον αγωγό Turkish Stream. Η ίδια, πάντως, δήλωσε την ικανοποίηση της Ουάσινγκτον για τη ρητή δέσμευση της νέας κυβέρνησης στην υλοποίηση του αγωγού TAP, όπως αυτή εκφράστηκε από τον Π. Λαφαζάνη.

Τώρα σε όρους διπλωματίας, η γλώσσα που χρησιμοποίησε δημοσίως το έμπειρο υψηλόβαθμο στέλεχος του State Department (οι δηλώσεις έγιναν κατά τη διάρκεια του ανοιχτού συνεδρίου Athens Energy Forum), χαρακτηρίζεται ως αυστηρή προειδοποίηση. Άλλωστε, όπως επισήμανε και το στέλεχος του State Department, o Turkish Stream δεν είναι ένα έργο που φέρνει νέο αέριο στην περιοχή αλλά είναι ένας αγωγός που θα φέρει «παλιό αέριο» από διαφορετικό δρόμο.

Νέα πραγματικότητα

Η έμφαση που δίνει η Ουάσινγκτον στο θέμα της ενεργειακής ασφάλειας είναι γνωστή και υπογραμμίζεται σε κάθε ευκαιρία. Στην επίσκεψή της στην Αθήνα η Αμερικανίδα υφυπουργός είχε την ευκαιρία να υπογραμμίσει και στη νέα κυβέρνηση τη σημασία που έχει για την αμερικανική πλευρά η σταθερή προσήλωση στις κοινές αρχές της ενεργειακής συνεργασίας της Δύσης.

«Τα τελευταία χρόνια βρισκόμαστε αντιμέτωποι μια μια ολοένα και πιο ξεκάθαρη πραγματικότητα, ότι, δηλαδή, στο θέμα της ενέργειας είμαστε όλοι διασυνδεδεμένοι. Τα προβλήματα στην ασφαλή προμήθεια ή η μεταβλητότητα στις τιμές στη μια μεριά του κόσμου επηρεάζει τις τιμές στην άλη πλευρά. Γι΄ αυτό Ευρώπη και ΗΠΑ έχουν αναπτύξει τόσο στενή συνεργασία σε θέματα ενεργειακής ασφάλειας και γι΄ αυτό οι ΗΠΑ ενδιαφέρονται τόσο πολύ για την ενεργειακή ασφάλεια στην Ευρώπη. Αυτά που συμβαίνουν για το θέμα της ενεργειακής ασφάλειας στην Ευρώπη δεν επηρεάζουν μόνο τους φίλους και συμμάχους μας στην Ευρώπη, αλλά και την εθνική μας ενεργειακή πολιτική και ασφάλεια», ανέφερε στη δημόσια παρέμβασή της η έμπειρη διπλωμάτης.

Σε κάθε περίπτωση, η νέα αμερικανική παρέμβαση υπογραμμίζει εκ νέου τη σημασία που δίνει η Ουάσινγκτον στον τομέα της ενέργειας. Άλλωστε, ο τομέας της ενέργειας, όπως εξίσου και ο τομέας της ασφάλειας, βρίσκονται στην κορυφή της ατζέντας του αμερικανικού ενδιαφέροντος, σε μια στιγμή που η Αθήνα αποζητά την ενίσχυση των διεθνών ερεισμάτων της. Και σε αυτή τη συγκυρία, ο μέχρι στιγμής ισχυρότερος υποστηρικτής της ελληνικής πλευράς φαίνεται να ανοίγει και αυτός τα χαρτιά του σε σχέση με τις προσδοκίες αλλά και τις κόκκινες γραμμές που έχει χαράξει απέναντι στη νέα ελληνική κυβέρνηση.

*Αναδημοσίευση από την εφημερίδα “Κεφάλαιο” της 14ης Μαρτίου 2015