Μετά το “Βόρειο Ρεύμα” (North Stream, από τη θάλασσα της Βαλτικής) και το “Νότιο Ρεύμα” (South Stream, από Μαύρη Θάλασσα), δηλαδή τους θαλάσσιους αγωγούς από τη Ρωσία προς την Ευρώπη, η Μόσχα εξετάζει την υλοποίηση ενός ανάλογου σχεδίου στην Ασία. Στη διάρκεια της συνόδου κορυφής της Οικονομικής Συνεργασίας Ασίας και Ειρηνικού, ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε ότι η Ρωσία εξετάζει το ενδεχόμενο ενός θαλάσσιου αγωγού προς τη Νότια Κορέα.
Ο αγωγός προς τη Νότια Κορέα θα είναι μικρότερος από εκείνους προς τη Δύση, συνολικά 650-900 χλμ. (ο North Stream είναι 1200 χλμ.). Αυτός θα παρακάμπτει το έδαφος της Βόρειας Κορέας, προκειμένου να μην τεθεί η εμπορική συνεργασία Μόσχας -Σεούλ υπό την ομηρεία της Πιονγκγιάνγκ και του συνεχιζόμενου «ψυχρού πολέμου» ανάμεσα στη Βόρεια και τη Νότια Κορέα.
Η κορεατική αγορά ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για τη Ρωσία, επιβεβαίωσε ο έμπειρος αναλυτής της Alfa Bank για θέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου, Αλεξάντρ Κορνίλοφ. Οι τιμές για το υγροποιημένο φυσικό αέριο είναι εκεί υψηλότερες από ότι στην Ευρώπη κατά 14% για για την BTU (Βρετανική θερμική μονάδα) κατά 10%-11%. «Δεν είναι μυστικό -εξήγησε- ότι το Κατάρ κάποτε είχε προβεί σε έναν αναπροσανατολισμό μεγάλων ποσοτήτων από την Ευρώπη προς την Ασία για τον ίδιο ακριβώς λόγο».
Δύσκολο και αμφίβολο εγχείρημα
Σύμφωνα με στοιχεία του ειδησεογραφικού πρακτορείου, Interfax, εκπρόσωποι της βιομηχανίας φυσικού αερίου είχαν επικρίνει παλαιότερα την ιδέα της υποθαλάσσιας διαδρομής προς τη Ν. Κορέα, αναφερόμενοι στις τεχνικές δυσκολίες για την κατασκευή μιας τέτοιας αρτηρίας. Κι’ αυτό διότι ο βυθός της θάλασσας έχει πολύ δύσκολο ανάγλυφο, ενώ το βάθος φτάνει τα 3 χλμ.(το μέγιστο βάθος του North Stream είναι 210 μέτρα). Ο συνεργάτης της RusEnergy, Μιχαήλ Κρουτίχιν, είναι βέβαιος πως δεν υπάρχει καμιά δυσκολία στην περίπτωση αυτή και αν η οργάνωση της κατασκευής γίνει με επιδέξιο τρόπο, τότε ίσως δεν στοιχίσει περισσότερο από 2 δις δολάρια.

Ωστόσο, ειδικοί εκφράζουν μεγάλες αμφιβολίες κατά πόσο η Ρωσία διαθέτει αρκετό δικό της φυσικό αέριο για ένα τέτοιο σχέδιο. Το θέμα είναι πως η Gazprom έχει ανακοινώσει πολλές φορές την πρόθεση να αναπτύξει το πρόγραμμα κατασκευής εργοστασίου για την υγροποίηση φυσικού αερίου στο Βλαδιβοστόκ (από όπου και πρόκειται να περνά ο αγωγός προς τη Ν. Κορέα). Ο Κρουτίχιν τόνισε ότι «το αέριο από τη Σαχαλίνη δεν θα αρκέσει για δύο προγράμματα. Το μέγιστο που μπορεί να ληφθεί από εκεί τα προσεχή έτη, είναι περίπου 17 δις κυβικά μέτρα ετησίως. Δηλαδή, αρκεί μόνο για τις δύο μονάδες του εργοστασίου υγροποιημένου φυσικού αερίου στη Σαχαλίνη. Αν υπάρξει μεταφορά προς την Κορέα, τότε τα σχέδια που αφορούν το υγροποιημένο φυσικό αέριο στο Βλαδιβοστόκ θα πρέπει να ξεχαστούν».
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του συνδιευθυντή του τμήματος αναλύσεων του πρακτορείου οικονομικών αναλύσεων Investcafe, Γκριγκόρι Μπιργκ, πιο σκόπιμη την παρούσα στιγμή είναι η επιλογή της αύξησης των ποσοτήτων υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Άπω Ανατολή, δηλαδή η κατασκευή ακόμη μιας εργοστασιακής μονάδας στη Σαχαλίνη και η κατασκευή νέου εργοστασίου στο Βλαδιβοστόκ. Αυτό θα επιτρέψει στην Gazprom να αυξήσει τις προμήθειες υγροποιημένου αερίου στη Ν. Κορέα. Όπως επεσήμανε, η κατασκευή θαλάσσιου αγωγού θα στοιχίσει πολλαπλάσια χρήματα από ότι το εκτιμώμενο κόστος ενός αγωγού κατά μήκος της συντομότερης διαδρομής μέσω της Β. Κορέας.
Μήνυμα Πούτιν στην Κίνα
Ωστόσο, δεν θα πρέπει να αποκλειστεί ότι σκοπός αυτού του μηνύματος του Πούτιν δεν είναι σε καμία περίπτωση η Σεούλ είτε η Πιονγκγιάνγκ, αλλά το Πεκίνο. Η Ρωσία βρίσκεται εδώ και πολύ καιρό σε διαπραγματεύσεις με την Κίνα για την αγορά εκ μέρους της δεύτερης φυσικού αερίου από τα κοιτάσματα της Ανατολικής Σιβηρίας, στα πλαίσια της κατασκευής μιας διακλάδωσης από το νέο σύστημα μεταφοράς φυσικού αερίου «Ισχύς της Σιβηρίας».
Σε πρώτο στάδιο, το σύστημα θα ενώσει τα κοιτάσματα αερίου της Γιακουτίας με το Χαμπάροβσκ και το Βλαδιβοστόκ, και σε δεύτερο, θα ενώσει τα παραπάνω με το κέντρο της περιφέρειας Ιρκούτσκ. Τον Οκτώβριο του 2012 η διοίκηση της Gazprom είχε λάβει την οριστική επενδυτική απόφαση σχετικά με το πρόγραμμα ανάπτυξης του κοιτάσματος Τσαγιάντινσκ, καθώς και της κατασκευής αρτηρίας μεταφοράς φυσικού αερίου ως το Βλαδιβοστόκ και εγκαταστάσεων επεξεργασίας αερίου στο Μπελογκόρσκ. Η έναρξη της χρήσης του πρώτου τμήματος των εγκαταστάσεων έχει προγραμματιστεί για το 2017.

Η Μόσχα και το Πεκίνο έχουν ήδη συμφωνήσει για τις ποσότητες (μέχρι 38 δις κυβ. μέτρα) και το χρονοδιάγραμμα των προμηθειών (ξεκινώντας από το 2018). Ομως, τελευταίο εμπόδιο παραμένουν οι τιμές, για τις οποίες δεν έχει καταστεί εφικτή μια τελική συμφωνία. Και η εμφάνιση της εναλλακτικής λύσης που αντιπροσωπεύει η Ν. Κορέα, μπορεί να αποτελέσει ένα χρήσιμο ατού για τη Ρωσία στις διαπραγματεύσεις με την Κίνα.
Για την ώρα, οι τιμές του αερίου στο ίδιο το Βλαδιβοστόκ είναι απόλυτα συγκρίσιμες με τις κορεατικές. Όπως ανέφερε ο Κρουτίχιν, αν πιστέψουμε τους υπολογισμούς του επικεφαλής της East European Gas Analysis, Μιχαήλ Κορτσέμκιν (οι οποίοι έγιναν με βάση τους οικονομικούς υπολογισμούς της Gazprom), τότε το κόστος παραγωγής του αερίου της Σαχαλίνης για το Βλαδιβοστόκ είναι σήμερα πάνω από τα 640 δολ. για τα χίλια κυβ. μέτρα, με τις προμήθειες να επιδοτούνται από την κυβέρνηση. Όπως είναι φυσικό, δεν μπορεί να γίνει ούτε λόγος για οικονομικό όφελος από την προμήθεια αερίου στην Κορέα υπό τις συνθήκες αυτές.
Δεν τυχαίο ότι ο χειριστής του προγράμματος «Σαχαλίνη-2», η εταιρία Sakhalin Energy, επιδιώκει σήμερα την αύξηση της τιμής του υγροποιημένου φυσικού αερίου στο συμβόλαιο με τη νοτιοκορεατική εταιρία KOGAS. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Bloomberg, η Gazprom (η οποία κατέχει το 50% της Sakhalin Energy) σχεδιάζει να αυξήσει τη συνδεδεμένη με το πετρέλαιο τιμή του αερίου σε αυτό το συμβόλαιο, λόγω της σημαντικής ανόδου της τιμής του πετρελαίου τύπου Brent, από τότε που υπογράφηκε το συμβόλαιο το 2005. Οι διαπραγματεύσεις πιθανότατα θα ξεκινήσουν από το επόμενο έτος.