Τέλος στους μύθους για κατάπαυση του πυρός έδωσε η επανακλιμάκωση των συγκρούσεων στην Ανατολική Ουκρανία. Τον περασμένο Σεπτέμβριο μία τέτοια συμφωνία είχε θεωρηθεί εφικτή, αλλά οι ελπίδες δεν ευοδώθηκαν. Αν και η ρωσική οικονομία «τρεκλίζει» υπό το βάρος των κυρώσεων και της πτώσης των τιμών του πετρελαίου, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν συνεχίζει να παρέχει ευθεία υποστήριξη στους αντάρτες του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ, παρά τις δημόσιες διαψεύσεις και τις κατηγορίες που εξαπολύει ανά διαστήματα κατά των ΗΠΑ.

Την ίδια στιγμή, η Ουκρανία βρίσκεται αντιμέτωπη με την ολοκληρωτική διάλυση, χωρίς να κατέχει τα απαραίτητα στρατιωτικά μέσα για να κινηθεί ενάντια στους υποστηριζόμενους από τη Ρωσία αντάρτες. Τα περισσότερα θύματα είναι πολίτες, οι οποίοι μάχονται καθημερινά με την πείνα και τον εκτοπισμό σε ζώνες μάχης γεμάτες συντρίμμια, που βομβαρδίζονται αλλεπάλληλα.

Η πρόσφατη έκρηξη των νέων μαχών, ωστόσο –η οποία δεν αναμενόταν κανονικά πριν από την άνοιξη– έχει δώσει νέα ώθηση στα αιτήματα προς την κυβέρνηση Ομπάμα για εξοπλισμό και οικονομική ενίσχυση των Ουκρανών, ώστε να είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν τον Πούτιν.

Σίγουρα οι ΗΠΑ και η Ευρώπη πρέπει να ενισχύσουν έμπρακτα σε μεγαλύτερο βαθμό την Ουκρανία και να αναζητήσουν καινούριους τρόπους για να διευρύνουν τις κυρώσεις κατά της Μόσχας. Ο διοικητής του ΝΑΤΟ, στρατηγός Φίλιπ Μπριντλοβ, φέρεται να υποστηρίζει την προοπτική παροχής του απαραίτητου εξοπλισμού στο Κίεβο, ενώ ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Τζον Κέρι, είναι συζητήσιμος και ανοικτός προς την υλοποίηση αυτής της ιδέας.

Μια τέτοιου είδους στήριξη προς την Ουκρανία μπορεί, ωστόσο, να εγκαινιάσει ένα νέο επικίνδυνο κεφάλαιο, το οποίο ο Ρώσος πρόεδρος κατά πάσα πιθανότητα θα καλωσορίσει ως επιβεβαίωση της εσωτερικής του προπαγάνδας, που θέλει τους δυτικούς να εχθρεύονται τον ρωσικό λαό.

Προς το παρόν, ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα έχει πραγματοποιήσει προσεκτικά βήματα σχετικά με τη υποστήριξη του Κιέβου, δηλώνοντας ότι οι ΗΠΑ είναι έτοιμες να βοηθήσουν την Ουκρανία με κάθε δυνατό τρόπο «εκτός από τη στρατιωτική εμπλοκή».

Σε συνδυασμό με τις κυρώσεις, όμως, είναι απαραίτητο οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους να αξιοποιήσουν ταυτόχρονα και τα οφέλη της διπλωματίας, για να αντιμετωπίσουν τη ρωσική επιθετικότητα και να φέρουν τη Μόσχα ενώπιον μιας σοβαρής διαπραγμάτευσης.

Το πρώτο ερώτημα αφορά το τι πρέπει να διαπραγματευτούν. Ο Πούτιν αρνείται συνεχώς την ευθεία ανάμειξη των στρατευμάτων του στο μέτωπο της Ανατολικής Ουκρανίας και προς το παρόν δεν έχει δηλώσει ξεκάθαρα τι ακριβώς θέλει να αποκομίσει.

Οι Ρώσοι αξιωματούχοι υποστηρίζουν πως η Μόσχα δεν ενδιαφέρεται καθόλου για την προσάρτηση της ευρύτερης περιοχής της Ανατολικής Ουκρανίας, όπως έγινε στην περίπτωση της Κριμαίας, αλλά ζητάει τη συγκρότηση μιας ουκρανικής ομοσπονδίας, ώστε οι φιλορωσικές επαρχίες να διατηρούν μια σχετική αυτονομία.Ταυτόχρονα, πρέπει να υπάρξουν επαρκείς διαβεβαιώσεις ότι η Ουκρανία δεν θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ.

Υπό αυτό το πρίσμα, είναι εμφανές ότι ο χώρος για την πραγματοποίηση μιας διαπραγμάτευσης είναι υπαρκτός. Ανεξάρτητα από τα παραπάνω, είναι ανησυχητικό το γεγονός ότι οι φιλορώσοι αντάρτες έχουν ήδη επικεντρώσει σε μεγάλο βαθμό τις στρατιωτικές τους προσπάθειες στη Μαριούπολη, ένα σημαντικό λιμάνι στη Μαύρη Θάλασσα.

Οι κινήσεις τους μπορούν να ερμηνευθούν ως απόπειρα να επεκτείνουν τον έλεγχό τους σε περιοχές που θα εξασφαλίσουν στη «δημοκρατία» που θέλουν να εγκαθιδρύσουν τη μεγαλύτερη στρατιωτική και οικονομική συνοχή ανάμεσα στις πόλεις που βρίσκονται στην κατοχή τους.

Μπορεί η ιδέα να επικεντρωθούν όλες οι δυνάμεις στην τιμωρία του Πούτιν να είναι ιδιαίτερα ελκυστική, αλλά η παύση των μαχών πρέπει να τεθεί ως ο απόλυτος σκοπός, έτσι ώστε το ουκρανικό κράτος να εισέλθει ξανά στον δύσκολο δρόμο αναστήλωσης και μεταρρύθμισης της οικονομίας του.

Η Δύση πρέπει, στο τέλος της ημέρας, να ξεκαθαρίσει στον Ρώσο πρόεδρο ότι εάν όντως επιδιώκει μία ομοσπονδία, τότε οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους θα αξιοποιήσουν τους δεσμούς που διατηρούν με την κυβέρνηση του Κιέβου για να προωθήσουν την εύρεση μιας λύσης ικανοποιητικής.

Εάν, όμως, συνεχίσει να αποδεικνύεται ότι ο Πούτιν και οι αντάρτες συνεχίζουν να εργάζονται για την εγκαθίδρυση ενός μόνιμου καθεστώτος κατοχής στην Ανατολική Ουκρανία, τότε η Μόσχα πρέπει να αναμένει να αυξηθεί το κόστος των επιλογών της.