Την αψυχολόγητη ενέργεια της κατάργησης της ΕΜΑ, μόλις επανασυστήθηκε το Υπουργείο Μακεδονίας-Θράκης καυτηρίασε από το βήμα της Βουλής ο Βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Δημήτρης Σαλτούρος, μιλώντας στη συζήτηση για το Νομοσχέδιο “επείγουσες ρυθμίσεις επενδυτικών σχεδίων” του ΥΜΑΘ, που επαναφέρει κατά κάποιο τρόπο σε λειτουργία τη μονάδα.

Η Επιχειρησιακή Μονάδα Ανάπτυξης ήταν μια καινοτόμος αποκεντρωμένη μονάδα που έδινε τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις της Βόρειας Ελλάδας να υποβάλλουν και να εγκρίνουν εντός μικρού και συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος, ένα συγκριτικό πλεονέκτημα των επιχειρήσεων της Βόρειας Ελλάδας, που τις απαγκρίστρωνε από τη γραφειο κρατία και τις καθυστερήσεις.

Η σύστασή της (μάλιστα επί ημερών του επίσης ξανθιώτη Σ. Ξυνίδη) είχει προκαλέσει αρκετές συζητήσεις για τις δυκολίες που συνάντησε το εγχείρημα στην Αθήνα και, ως εκ τούτου, η κατάργησή της χαρακτηρίστηκε πλήγμα από τους επιχειρηματίες της Βόρειας Ελλάδας.

Αυτό επεσήμανε και ο βουλευτής Ξάνθης Δημήτρης Σαλτούρος, κάνοντας λόγο για αίσθημα δικαίωσης στο ΠΑΣΟΚ από τη δημιουργία της καθώς « συνέβαλε ουσιαστικά στην προσπάθεια για την απαραίτητη αποκέντρωση της δημόσιας διοίκησης και λειτούργησε εξυγιαντικά έναντι των αδιαφανειών του συστήματος αξιολόγησης και έγκρισης επενδυτικών σχεδίων. Χαρακτηρίσθηκε μάλιστα ως υπόδειγμα για τη Δημόσια Διοίκηση κατακτώντας την εμπιστοσύνη του επιχειρηματικού κόσμου της Μακεδονίας και της Θράκης.»

Ο Βουλευτής του ΠΑΣΟΚ χαρακτήρισε πολύ αρνητικά την κατάργησή της και έκρινε ως ενθαρυντικό βήμα ότι η κυβέρνηση μελετά και πάλι την επανασύστασή της, μετά το κενό που δημιουργήθηκε, ζητώντας όμως να απορροφήσει το προσωπικό που είχε στη δύναμή της και να επαναλειτουργήσει με τους ίδιους ρυθμούς.

Το πλήρες κείμενο της ομιλίας του Δ. Σαλτούρου στη Βουλή:

Συζητούμε σήμερα το νομοσχέδιο αυτό, έχοντας στραμμένη την προσοχή μας στην πορεία των συζητήσεων της κυβέρνησης με την τρόικα και αναμένοντας το ολοκληρωμένο πακέτο μέτρων επί του οποίου θα πρέπει τάχιστα να τοποθετηθούμε. Δυστυχώς, αν και αποτελούμε εγγυητή της πολιτικής σταθερότητας στηρίζοντας την Κυβέρνηση, σύμφωνα πάντα με την ετυμηγορία του Ελληνικού Λαού, απέχουμε από την εν στενή εννοία διαδικασία της διαπραγμάτευσης, χωρίς βεβαίως αυτό να αποτελεί δική μας επιλογή αλλά επιλογή εκείνων που αρνήθηκαν τη  συγκρότηση εθνικής ομάδας διαπραγμάτευσης. Παρ’ όλα αυτά εξαντλούμε κάθε περαιτέρω περιθώριο συμβολής μας στην εθνική προσπάθεια.

            Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, μέρα με την ημέρα που διανύουμε οι θέσεις μας δικαιώνονται. Η από καιρού εκφρασμένη άποψή μας ότι ο δρόμος της αναδιαπραγμάτευσης θα διέλθει υποχρεωτικά από το σταυροδρόμι της επιμήκυνσης του προγράμματος προσαρμογής, αποτελεί σήμερα ήδη εθνική πολιτική. Μάλιστα είχαμε διατυπώσει την άποψη ότι η επιμήκυνση αυτή θα αποτελούσε αντικειμενική και λογική εξέλιξη, πέρα από τις οποιεσδήποτε υποκειμενικές «διαθέσεις» διεθνών παραγόντων. Σήμερα είναι πλέον ορατή η απήχηση της άποψης αυτής σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Ως εκ τούτου υπάρχει πρόσφορο έδαφος – και φάνηκε αυτό – η κλιμάκωση των μέτρων να γίνει σε δύο φάσεις, σε δύο διετίες, ανάλογα και με την πορεία των πραγμάτων.

            Άλλη εκφρασμένη θέση μας είναι η ανάγκη για γρήγορες αλλά όχι πρόχειρες κινήσεις. Το πακέτο πρέπει άμεσα να ολοκληρωθεί ώστε να εκταμιευτεί η δόση και να ανασάνει η πραγματική οικονομία. Ταυτόχρονα με αυτόν τον τρόπο δίνουμε και το μήνυμα στο εξωτερικό ότι η κατάσταση δεν βαλτώνει, ότι γίνεται δουλειά και ότι υπάρχει η απαιτούμενη αποφασιστικότητα. Αποφασιστικότητα και ταχύτητα που πρέπει επίσης να επιδείξουμε στη διαδικασία των μεταρρυθμίσεων και των διαρθρωτικών αλλαγών.

            Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι η σημερινή ημέρα χαρακτηρίζεται από τις κινητοποιήσεις των συμπολιτών μας οι οποίοι εκφράζουν τη δυσαρέσκειά τους, το λιγότερο, για τη διαμορφωθείσα κατάσταση. Δεν στέκομαι απέναντί τους. Όπως δεν στέκονται απέναντί τους ούτε οι άλλοι πολίτες αυτού του τόπου που συμφωνούν με τη δική μας πρόταση για διέξοδο από την κρίση. Το συμφέρον όλων μας είναι κοινό. Μετά χαράς θα συμμετείχα και ο ίδιος στις κινητοποιήσεις αυτές εάν πρέσβευαν μία πρόταση ικανή να μας απεμπλέξει, να μας οδηγήσει στην ανάκαμψη. Είναι σαφές όμως ότι τα αιτήματα πρέπει να συνοδεύονται και από τον τρόπο για την ικανοποίησή τους. Ευθύνη όλων ημών εντός της αιθούσης αυτής δεν είναι η δημαγωγική υιοθέτηση ανεδαφικών σήμερα αιτημάτων και η σύμπραξή μας στη διάρρηξη της κοινωνικής συνοχής αλλά η συνεχής και άοκνη προσπάθειά μας για την εξεύρεση τρόπων και δρόμων ικανοποίησης των αιτημάτων αυτών και του μετασχηματισμού τους – σε λίγα ή περισσότερα χρόνια – από αιτήματα ανεδαφικά σε αιτήματα ώριμα. Για αυτό όμως απαιτείται η συστράτευση ολόκληρης της ελληνικής κοινωνίας και η ευθύνη της αντιπολίτευσης σε αυτό το σημείο είναι τεράστια.

            Σε αυτό το σημείο είναι τεράστιας  επίσης σημασίας η θέση μας ότι τα μέτρα σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να είναι οριζόντια. Ότι επίσης σε συνθήκες ακραίας πίεσης όπως οι σημερινές έχουμε το καθήκον να μεριμνήσουμε ιδιαίτερα και να προστατέψουμε αποτελεσματικά τις ευπαθείς – κοινωνικά – ομάδες. Και ότι πρέπει να διευκολύνουμε την καθημερινότητα του έλληνα πολίτη κηρύσσοντας ανηλεή πόλεμο ενάντια στη γραφειοκρατία, την αναξιοκρατία, την αισχροκέρδεια, τη διαφθορά και την αδιαφάνεια. Μα για να το πετύχουμε αυτό πρέπει πρώτα εμείς οι ίδιοι να εγκαταστήσουμε ακόμη πιο ισχυρούς δεσμούς με την κοινωνία. Να την αφουγκραστούμε. Να αλλάξουμε ριζικά το μοντέλο διοίκησης με βάση τις ανάγκες των πολιτών. Και αν στα δημοσιονομικά θέματα έχουμε τα δυο μας πόδια σε ένα παπούτσι, στα ζητήματα βελτίωσης της καθημερινότητας των πολιτών ανοίγεται εμπρός μας πεδίον δόξης λαμπρόν. 

            Τώρα, όσον αφορά αυτό καθ’ αυτό το Νομοσχέδιο: Μια και ανέφερα προηγουμένως κάποιες θέσεις μας για τις οποίες ήδη αισθανόμαστε δικαιωμένοι, θα επισημάνω ότι η καταργηθείσα Επιχειρησιακή Μονάδα Ανάπτυξης αποτέλεσε μία δική μας πρωτοβουλία, το έτος 2010, για την οποία επίσης αισθανόμαστε δικαιωμένοι.

H Επιχειρησιακή Μονάδα Ανάπτυξης, «συνεστήθη» – επί της ουσίας – με το Προεδρικό Διάταγμα 28/2010 (ΦΕΚ Α 64 6.4.2010) ως ειδική υπηρεσία του Υπουργείου Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, υπαγόμενη απ’ ευθείας στον Υπουργό, με έδρα όμως τη Θεσσαλονίκη.

Στο σύντομο διάστημα λειτουργίας της, η Επιχειρησιακή Μονάδα Ανάπτυξης υποδέχθηκε προς αξιολόγηση πλήθος επενδυτικών σχεδίων, ύψους πολλών εκατομμυρίων ευρώ για τα οποία οι διαδικασίες «έτρεξαν» ταχύτατα. Συνέβαλε ουσιαστικά στην προσπάθεια για την απαραίτητη αποκέντρωση της δημόσιας διοίκησης και λειτούργησε εξυγιαντικά έναντι των αδιαφανειών του συστήματος αξιολόγησης και έγκρισης επενδυτικών σχεδίων. Χαρακτηρίσθηκε μάλιστα ως υπόδειγμα για τη Δημόσια Διοίκηση κατακτώντας την εμπιστοσύνη του επιχειρηματικού κόσμου της Μακεδονίας και της Θράκης. Οι ως άνω κρίσεις δεν ανήκουν στον ομιλούντα. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό ότι κατά τον ανωτέρω τρόπο έχει εκφρασθεί σημαντικό θεσμικό όργανο των επιχειρηματιών της Μακεδονίας και της Θράκης και συγκεκριμένα ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος, σε επιστολή που απέστειλε προς τον Υπουργό Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών & Δικτύων με την οποία προέβαλλε την αναγκαιότητα επανασύστασης της ΕΜΑ.

Δεν νομίζω, κύριοι συνάδελφοι, ότι χρειάζεται να αναφερθώ ιδιαίτερα στην ανάγκη τόνωσης της επενδυτικής δραστηριότητας. Περισσότερο από ποτέ σήμερα, η ελληνική οικονομία διψά για επενδύσεις. Διψά μα δεν ξεδιψά βέβαια. Η ταχεία και αποτελεσματική αξιοποίηση του Αναπτυξιακού Νόμου και των κοινοτικών πόρων αποτελεί πρωτεύον μέλημα. Τα χρονικά περιθώρια όμως δεν είναι στενά, είναι ασφυκτικά. Τα λάθη, οι καθυστερήσεις, οι άστοχες κινήσεις και άλλες «πολυτέλειες» του παρελθόντος αποτελούν σήμερα απαγορευμένη περιοχή.

Η κατάργηση της Επιχειρησιακής Μονάδας Ανάπτυξης που συντελέσθηκε με την ταυτόχρονη αναβίωση του Υπουργείου Μακεδονίας Θράκης, (άρθρο 7 του π.δ. 85/2012 (Α΄ 141)) δημιούργησε αδικαιολόγητη καθυστέρηση στην προώθηση των επενδυτικών σχεδίων αλλά και αναστάτωση στον επιχειρηματικό κόσμο της Βόρειας Ελλάδας σε μία εποχή που η εγρήγορση και η εξωστρέφεια αποτελούν προϋποθέσεις και όχι ζητούμενα. Ως εκ τούτου απαιτήθηκε η εσπευσμένη έκδοση της από 6/8/2012 Πράξης Νοµοθετικού Περιεχοµένου το περιεχόμενο της οποίας καλούμαστε σήμερα στην ουσία να επικυρώσουμε. Και ερωτώ: Για ποιο λόγο η επανασύσταση του Υπουργείου Μακεδονίας Θράκης συνοδεύθηκε από την κατάργηση μιας κατά γενική ομολογία καινοτόμας, αποκεντρωμένης και αποδοτικής υπηρεσίας; Προσπαθώ να αποδιώξω τη συνειρμική σκέψη ότι αυτό έγινε εξ αιτίας του γεγονότος ότι επρόκειτο για έργο του ΠΑΣΟΚ και να δεχτώ ότι επρόκειτο απλά για αβλεψία και προχειρότητα. Προσπαθώ να αποδιώξω από το μυαλό μου το ενδεχόμενο κάποιοι να εξακολουθούν να λειτουργούν ακολουθώντας πρακτικές επιζήμιες για τον τόπο, κινούμενοι με γνώμονα όχι το εθνικό συμφέρον και το συμφέρον της περιφέρειας αλλά επιδιώκοντας μικροπολιτικά οφέλη. Αλλά ακόμη και στην περίπτωση που πραγματικά η κατάργηση της ΕΜΑ αποτέλεσε προϊόν αβλεψίας, ερωτώ: Δικαιολογείται τέτοιου είδους προχειρότητα; Υπάρχει περιθώριο για λάθη στη σημερινή συγκυρία; Όχι και όχι κυρίες και κύριοι συνάδελφοι. Ούτε περιθώριο λαθών υπάρχει, ούτε οι οπισθοδρομήσεις συγχωρούνται. Δεν είναι δυνατόν να προβαίνουμε σε τέτοιες κινήσεις και να περιμένουμε να «επαναστατήσει»  ολόκληρος ο επιχειρηματικός κόσμος της Βόρειας Ελλάδας και να ζητήσει την άμεση επαναφορά των πραγμάτων στην προτέρα κατάσταση προκειμένου να υποχρεωθούμε να δράσουμε και να πράξουμε τα αυτονόητα. Εν κατακλείδι, η κατάργηση της Επιχειρησιακής Μονάδας Ανάπτυξης χωρίς μάλιστα την ταυτόχρονη θεσμοθέτηση διάδοχου σχήματος αποτέλεσε μια αψυχολόγητη και παράλογη επιλογή. Εκτός βεβαίως και αν υπήρχε κάποια λογική και κάποιος συγκεκριμένος στόχος ο οποίος εγκαταλείφθηκε υπό το βάρος των αντιδράσεων.

Ουδέν κακόν αμιγές καλού όμως καθώς το παρόν νομοσχέδιο αποτέλεσε την αφορμή να ανοίξει η συζήτηση για τη βελτίωση του αναπτυξιακού νόμου τόσο σε τεχνικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο ουσίας και αποτελεσμάτων. Ενδεικτικά αναφέρω ότι προτάθηκαν μεταξύ άλλων η αύξηση της προθεσμίας για την κατάθεση ένστασης – ενδικοφανούς προσφυγής, η διεύρυνση των προϋποθέσεων κωλύματος των αξιολογητών, η θωράκιση της αμεροληψίας τους.

Η υπό συζήτηση ρύθμιση λοιπόν θέτει τις βάσεις για την εξομάλυνση της δημιουργηθείσας κατάστασης, ωστόσο κομβικό σημείο για τη συνέχιση της επιτυχίας του εγχειρήματος είναι η διάθεση του απαραίτητου και εξειδικευμένου προσωπικού της αρμόδιας πλέον Διεύθυνσης Οικονομίας και Τουριστικής Ανάπτυξης του Υπουργείου Μακεδονίας και Θράκης και η εδραίωση της διαφάνειας, της ταχύτητας και της αρτιότητας των διαδικασιών, στόχοι που κατά κοινή ομολογία επιτεύχθηκαν σε ικανοποιητικό βαθμό από τη μέχρι την κατάργησή της λειτουργία της Επιχειρησιακής Μονάδας Ανάπτυξης. Αυτό αποτελεί και το διακύβευμα της υπό συζήτηση ρύθμισης, χωρίς βεβαίως να παραβλέπουμε τους προβληματισμούς και τις απόψεις των συναδέλφων που έχουν δημόσια διατυπωθεί επισημαίνοντας τον υπαρκτό πράγματι κίνδυνο υποβάθμισης της πρώην ΕΜΑ σε υπηρεσία διεκπεραίωσης επιχειρηματικών αιτημάτων, λόγω της μη ευθείας υπαγωγής της στο Υπουργείο Ανάπτυξης, Μεταφορών και Δικτύων. Απομένει λοιπόν οι ισχυρές διαβεβαιώσεις περί του αντιθέτου από τον Κύριο Υπουργό Μακεδονίας Θράκης να επαληθευτούν στο άμεσο μέλλον. Είμαστε δε βέβαιοι ότι ο ίδιος θα εποπτεύσει και προσωπικά τη λειτουργία της, καθώς πρόκειται για μία νευραλγική, αποκεντρωμένη υπηρεσία.