Το κράτος μας – τονίζω, άλλο κράτος άλλο έθνος – δημιουργήθηκε (μετά από ένα σκληρό λαϊκό αγώνα) κατά έναν περίεργο τρόπο, από παραχώρηση, τα κόμματά μας δημιουργήθηκαν κατά έναν επίσης περίεργο τρόπο, από προσκόλληση στις μεγάλες δυνάμεις και ως παράρτημά τους, η πολιτική και οικονομική ζωή του κράτους ήταν αντανάκλαση και απόρροια αυτών των σχέσεων εξάρτησης. Συχνά μάλιστα καλλιεργήθηκε ένα πνεύμα εθελοδουλίας. Ο λαός εργάζεται, δημιουργεί και μοχθεί, το αποτέλεσμα όμως δεν είναι ανάλογο.

Αυτό που απαιτείται και ουσιαστικά προηγείται, αυτό που μας λείπει είναι ο αυτοκαθορισμός. Τι θέλουμε, τι μας συμφέρει, τι μας χρειάζεται. Με ετεροκαθορισμένους στόχους δεν είναι δυνατό να παραχθεί γνήσιο έργο.

Συχνότερα λειτουργούμε με το θυμικό και όχι με το λογικό. Νομίζουμε ότι είμαστε μόνοι στον κόσμο, μόνοι στον κόσμο. Όλα γίνονται σωστά μόνο από εμάς, όλοι οι άλλοι  θέλουν να μας καταστρέψουν. Φυσικά αυτές τις απόλυτες απόψεις τις πληρώνουμε, μυαλό δε βάζουμε και συνεχίζουμε. Όταν αποτυγχάνουμε, φταίνε οι άλλοι.

Να θυμόμαστε, άλλο κράτος άλλο έθνος. Άλλο πολιτεία άλλο κοινωνία. Πάσχει ο τρόπος που το έθνος εκφράζεται μέσα από το κράτος, πάσχει ο τρόπος που η πολιτεία λειτουργεί εν ονόματι της κοινωνίας. Σαφέστατα υπάρχει έλλειμμα δημοκρατίας, εκπροσώπησης και δημοκρατικής ουσιαστικής νομιμοποίησης. Τα δημοκρατικά αυτονόητα τα έχει καταπιεί το ιδιότυπο συμφέρον ομάδων και ατόμων, όλων των αποχρώσεων.

Υπάρχει ένα σκηνοθετημένο ψευδεπίγραφο κράτος όπου κατέχουν ένα μαγαζάκι γωνιακό όλοι, που τους βολεύει και δεν θέλουν να το αλλάξουν με τίποτε. Υπάρχει μια αλληλεγγύη των συμμετεχόντων σ’ αυτό το κατ’ επίφασιν νομιμοποιημένο δημοκρατικό σύστημα. Μετά τον αείποτε νεοελληνικό δικομματισμό που απέτυχε, δείχνει ότι αποτυγχάνει και το γενικότερο πολιτικό σύστημα. Το πολιτικό σύστημα από τις τοπικές εκπροσωπήσεις ως τις εθνικές και διεθνείς μας ως έθνους με τις κατάλληλες αναδιαρθρώσεις είναι σε θέση να αναταχθεί. Η δημοκρατία είναι το μόνο σύστημα που μπορεί να λύνει με τις λιγότερες  θυσίες και απώλειες τα προβλήματα του ατόμου και του συνόλου, αν στηρίζεται στην κοινωνική, πολιτική και οικονομική δικαιοσύνη.

Εκείνο που ενοχλεί ιδιαίτερα στη σημερινή εποχή είναι ότι πραγματικά υπάρχουν πολλά και σωρευμένα προβλήματα, εσωτερικά κυρίως και εξωτερικά. Κάποια πράγματα πρέπει να γίνουν, ανεξάρτητα ποιος έχει την εξουσία, ποιος είναι υπεύθυνος. Ό,τι δεν έγινε στα τελευταία διακόσια χρόνια, πρέπει ούτως ή άλλως να γίνει. Δεν χρειάζεται να σκέφτεται ο καθένας τον εαυτό του, το μαγαζί  του ή το μαγαζάκι του.

Ας λάβουμε υπόψη μας το δημιουργικό τσαγανό του λαού μας. Ας λάβουμε υπόψη τη δύναμη που κρύβουμε μέσα μας. Αν το κοινωνικό και οικονομικό είναι στον πάτο, βρίσκεται πολύ ψηλά η ψυχή των Ελλήνων και των Ελληνίδων. Αυτό μπορεί να τραβήξει από τον πάτο το κοινωνικό, πολιτικό και οικονομικό χάος. Δεν πρέπει πια, επιτέλους, όλα να τα βλέπουμε μόνο από το υλιστικό πρίσμα.

Υπάρχει η ψυχή και το πνεύμα. Υπάρχει αυτό που μας κράτησε ορθούς σε χαλεπούς καιρούς και σε μακραίωνες περιόδους σκλαβιάς. Όταν δεν βάλουμε μπροστά την ψυχή και το πνεύμα μας, το είδαμε παγκόσμια στα χρόνια του Μεσοπολέμου, τότε γεννιόνται εκτρώματα.

Δεν καταλάβαμε ότι η Παγκοσμιοποίηση δημιουργεί  μια μεταβατική κατάσταση σε όλη την Ανθρωπότητα, που ή θα την οδηγήσει πιο βαθιά στο Μεσαίωνα που διέρχεται ο Άνθρωπος ή θα την οδηγήσει στο χαμένο δρόμο που ψάχνει εδώ και αιώνες· το δρόμο του ανθρωπισμού, της δικαιοσύνης και της δημοκρατίας;

Ας ξαναδούμε πια ολόκληρο τον Άνθρωπο, ολόκληρο τον εαυτό μας και το διπλανό μας. Τότε θα ξαναπιάσουμε το κομμένο νήμα. Θα το κάνουμε όχι μόνο για τον Έλληνα, θα το κάνουμε για τον Άνθρωπο.

Ξάνθη, 27 Μαΐου 2011
Θανάσης Μουσόπουλος
Φιλόλογος-Συγγραφέας