Διήμερο εκδηλώσεων για την στιγματοποίηση και τις προκαταλήψεις γύρω από τον HIV διοργανώνει η Πρωτοβουλία κατά της Ομοφοβίας Ξάνθης.

Αναλυτικά το πρόγραμμα:

 Τετάρτη 10-12-14 

20:30   Προβολή της ταινίας The Normal Heart στο καφέ-μπαρ Φίλοιστρον , Σμηναγού Μητράκη 29

 Πέμπτη 11-12-14

18:00   Μοίρασμα προφυλακτικών στην κεντρική πλατεία

20:30   Προβολή του ντοκυμαντέρ RUINS

Ακολουθεί Συζήτηση με την σκηνοθέτρια του Ντοκυμαντέρ , Ζωή Μαυρουδή και Εισήγηση της Μαριανέλας Κλώκα στο καφέ-μπαρ Φίλοιστρον, Σμηναγού Μητράκη 29

Σε σχετικό της κείμενο, η Πρωτοβουλία αναφέρει:

Ιστορική Αναδρομή του HIV

Το 1981 το σύνδρομο εντοπίστηκε για πρώτη φορά. Σε έρευνες που έγιναν στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια καταγράφηκαν τα πρώτα συμπτώματα, που ήταν μια σπάνια μορφή πνευμονίας που προσβάλλει συνήθως ανθρώπους με αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα. Σε άλλη έρευνα που έγινε στο πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, καταγράφηκαν περιπτώσεις με το Σάρκωμα Καπόζι, μια σπάνια μορφή καρκίνου του δέρματος αργής εξέλιξης. Και τα δυο πανεπιστήμια γνωστοποιούν τις παρατηρήσεις τους στους φορείς Δημόσιας Υγείας και όλοι αντιλαμβάνονται πως βρίσκονται μπροστά σε μια νέα ασθένεια.

Τα πρώτα κρούσματα της νέας ασθένειας ήταν όλοι γκέι άντρες και σύντομα βαπτίστηκε από συντηρητικούς κύκλους ως «ο Καρκίνος των Γκέι» και από τους Χριστιανούς ως «η τιμωρία του Θεού».

To 1983 απομονώθηκε ο ιός και ονομάστηκε πλέον Σύνδρομο Ανοσολογικής Ανεπάρκειας ή αλλιώς AIDS. To 1985 διαπιστώνουν πως η ασθένεια τελικά μεταδίδεται και σε τοξικοεξαρτημένα άτομα και σε εργάτριες του σεξ. Την ίδια χρονιά επιβεβαιώθηκε και το πρώτο κρούσμα μετάδοσης από μητέρα σε παιδί μέσω του θηλασμού.

Μέχρι να δημιουργηθεί το πρώτο φάρμακο υπήρξαν 500.000 θάνατοι από τον HIV. To 1986 δημιουργείται το πρώτο φάρμακο κατά του ιού, το AZT μετά από κοινωνικές πιέσεις του γκέι κινήματος και με κρατική χρηματοδότηση, το οποίο όμως ήταν τόσο τοξικό με αποτέλεσμα να μην ανταποκρίνονται οι ασθενείς στη θεραπεία και να πεθαίνουν.

Η πατέντα και τα δικαιώματα του φαρμάκου όμως πωλούνται σε μια ιδιωτική εταιρεία, η οποία πουλάει την θεραπεία για έναν χρόνο στην τιμή των 10.000 δολαρίων ετησίως, καθιστώντας το σαν το πιο ακριβό φάρμακο στην ιστορία. Παράλληλα απαγορεύει την κατασκευή του φαρμάκου σε άλλες χώρες και εμποδίζει κάθε άλλη πρόταση ή έρευνα για θεραπεία χρηματίζοντας γιατρούς, πανεπιστήμια και κλινικές, παρότι οι ίδιοι οι ασθενείς δέχτηκαν να γίνουν πειραματόζωα για να βγει στην αγορά πιο γρήγορα το φάρμακο. Ίσως πρόκειται για το μεγαλύτερο σκάνδαλο στον κόσμο της φαρμακοβιομηχανίας.

Η οργάνωση ACT UP που δημιουργήθηκε στην Αμερική το 1987, αγωνίστηκε και έδωσε μάχες για να τεθεί σε εφαρμογή η κρατική έρευνα για το AIDS, για τη μείωση της τιμής του φαρμάκου και την πρόσβαση όλων των ατόμων σε φαρμακευτική αγωγή. Το κεντρικό σύνθημα της ACT UP είναι «Silence=Death»(η Σιωπή ισούται με Θάνατο).

Μετά από πιέσεις της ACT UP το 1991 ο Al Ghohr δίνει την άδεια για κατασκευή και διάθεση φαρμάκων στην Αφρική που αποδεκατιζόταν από την ασθένεια, όμως η απόφαση εμποδίστηκε λόγω πιέσεων από μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες. Τελικά υποχρεώθηκαν να στείλουν φάρμακα με τιμές που θα αντιστοιχούν στο εκεί κατά κεφαλήν εισόδημα.

Καταστολή σεξουαλικότητας

Παράλληλα με τα γεγονότα του Μάη του 68, το αντιπολεμικό κίνημα και τη σεξουαλική απελευθέρωση, ξεκινούν οι πρώτες διεκδικήσεις των lgbt (λεσβιακών, γκέι, αμφί και τρανς) δικαιωμάτων. Το 1969 στη Νέα Υόρκη γίνεται για πρώτη φορά διεκδίκηση των δικαιωμάτων της γκέι κοινότητας, γνωστή και ως η εξέγερση του Stonewall. Τα lgbt ζητήματα αποκτούν ορατότητα και δημόσιο λόγο και το 1978 συζητούνται για πρώτη φορά κάποια από αυτά με την εκλογή του πρώτου ανοιχτά γκέι υποψήφιου δημάρχου Harvey Milk στο San Francisco.

Λίγο αργότερα, στις αρχές της δεκαετίας του ’80, οι πρώτοι θάνατοι από το AIDS που καταγράφηκαν επισήμως αφορούσαν γκέι, έτσι επικράτησε η άποψη ότι υπαίτιοι για τη διάδοση του ιού ήταν μόνο αυτοί.

Ο στιγματισμός και η στοχοποίηση των γκέι ενισχύθηκε με τις ομοφοβικές ρητορικές από πολιτικά, θρησκευτικά και επιστημονικά πρόσωπα. Η άγνοια για το πως μεταδίδεται ο ιός και ο πανικός που ξέσπασε οδήγησε σε ενοχή γύρω από το σεξ και τη σεξουαλικότητα μέσα στη γκέι κοινότητα. Λίγα χρόνια αργότερα όταν επιβεβαιώνονται τα πρώτα κρούσματα και σε ετερόφυλα άτομα δημιουργείται φοβία για το σεξ, καταστολή της ελευθερίας της σεξουαλικής έκφρασης και συντηρητικοποίηση της κοινωνίας η οποία τροφοδοτείται από μύθους γύρω από τον HIV.

Αλήθειες γύρω από τον HIV σήμερα

• Αν ανακαλύψει ένα άτομο ότι είναι οροθετικό, δεν ήρθε το τέλος του κόσμου.
• Ο HIV συχνά θεωρείται λανθασμένα καταδίκη σε θάνατο.
• Αν ζει ένα άτομο με τον HIV, όσο νωρίτερα το μάθει, τόσο πιο σύντομα θα λάβει την αντιρετροϊκή θεραπεία που θα το κρατήσει υγιές. Είναι αλήθεια ότι ακόμα υπάρχουν άνθρωποι που αρρωσταίνουν και πεθαίνουν εξαιτίας του ιού, αλλά είναι πια πολύ λίγοι στις αναπτυγμένες χώρες.
• Είναι πλέον αποδεδειγμένο ότι χάρη στην αντιρετροϊκή αγωγή, πολλοί οροθετικοί θα έχουν ένα καλό προσδόκιμο ζωής και μειώνουν σε πολύ μεγάλο βαθμό τον κίνδυνο μετάδοσης του ιού.
• Όλοι οι επιστήμονες συμφωνούν ότι η πετυχημένη αντιρετροϊκή αγωγή μειώνει σε πολύ μεγάλο βαθμό τον κίνδυνο μετάδοσης του ιού.
• Ναι, ο HIV μεταδίδεται, αλλά δεν κολλάει τόσο εύκολα.
• Είναι δυνατό να προληφθούν σχεδόν όλες οι περιπτώσεις μετάδοσης του HIV από την μητέρα στο παιδί.
• Ο HIV δεν μεταδίδεται με σάλιο, δάκρυα, ιδρώτα, κόπρανα ή ούρα, αγκαλιά, φιλί, μασάζ, χειραψία, τσιμπήματα εντόμων, συγκατοίκηση με κάποιον οροθετικό, κοινή χρήση τουαλέτας ή ντους, συνύπαρξη σε εργασιακούς χώρους, σε γυμναστήρια, πισίνες, εστιατόρια, συναυλιακούς χώρους .
• Τα προφυλακτικά είναι τρόπος πρόληψης της σεξουαλικής μετάδοσης του HIV.
• Ο HIV μας αφορά όλους και όλες ανεξάρτητα από το σεξουαλικό μας προσανατολισμό, το φύλο, τη φυλή και την ηλικία.

Στίγμα και Διακρίσεις

Στη σημερινή ελληνική πραγματικότητα, παρότι οι μύθοι γύρω από τον HIV έχουν καταρριφθεί και υπάρχουν δεκάδες οργανώσεις που ενημερώνουν για τον HIV, οι φορείς του ιού παραμένουν στιγματισμένοι ακόμα και από την πολιτεία.

Η υγιειονομική διάταξη 39/Α που δημιουργήθηκε το 2012 από τον τότε υπουργό Υγείας, Α. Λοβέρδο, και σε συνεργασία με το ΚΕΕΛΠΝΟ και τις αστυνομικές αρχές, διώκει και εμφανίζει προσωπικά στοιχεία στον τύπο   γυναικών που συλλαμβάνονται και εξαναγκάζονται σε υποχρεωτική εξέταση για HIV, ποινικοποιώντας για πρώτη φορά τον HIV στην Ελλάδα.

Το γεγονός αυτό έδωσε το έναυσμα για ένα κυνηγητό σε εκδιδόμενα πρόσωπα, μετανάστες-μετανάστριες και τοξικοεξαρτημένα άτομα. Πρόκειται για κατηγοριοποίηση και διάκριση κατά ομάδων, που το κοινωνικό σύστημα θεωρεί κατώτερες και περιθωριοποιημένες. Η διαπόμπευση των γυναικών που συνελήφθησαν ήταν τόσο καταστροφική για τις ζωές τους που κάποιες εξωθήθηκαν στην αυτοκτονία.

Αντίστοιχες προκαταλήψεις αντιμετωπίζουν και οι γκέι, οι οποίοι, δίχως να ποινικοποιούνται, στιγματίζονται ως εν δυνάμει φορείς του ιού. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι πως απαγορεύεται ένα γκέι άτομο να δώσει αίμα διότι θεωρείται a priori οροθετικό.

Η Πρωτοβουλία κατά της Ομοφοβίας Ξάνθης διοργανώνει διήμερο για το στίγμα και τις διακρίσεις γύρω από τον HIV με σκοπό να τα καταδείξει και να γκρεμίσει τα στερεότυπα.